عنوان
|
بررسی هیدروژئوشیمیایی آبخوان دشت شیان، کرمانشاه، غرب ایران
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
هیدروژئوشیمی، آب زیرزمینی، آب شرب، آبیاری، کیفیت آب، نقشه پهنه بندی
|
چکیده
|
دشت شیان با وسعتی حدود 207 کیلومتر مربع یکی از دشت های مهم استان کرمانشاه است. بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و استفاده از کودهای شیمیایی صدماتی را بر کیفیت آب زیرزمینی وارد کرده است. در این مطالعه با استفاده از ویژگی های کیفی نقاط پراکنده نمونه برداری در آبخوان دشت شیان و همچنین در نظرداشتن جهت جریان آب زیرزمینی و محیط زمین شناسی، ویژگی های هیدروژئوشیمیایی این آبخوان بررسی و در یک مطالعه تکمیلی با بررسی نقشه پراکندگی پارامترهای مختلف کیفی و برایند آن ها، نقشه نهایی کیفیت آب شرب و کشاورزی تهیه شده است. به همین منظور در شهریورماه 1395 اقدام به داده-برداری سیستماتیک از آب زیرزمینی محدوده مورد مطالعه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین فرایند غالب در آبخوان، تعویض یونی بوده وآب زیرزمینی در امتداد جهت جریان، یعنی از شمال غربی به سمت شرق و جنوب شرقی تکامل طبیعی هیدروشمیایی خود را تجربه می کند. نتایج حاصل از نمودارهای پایپر، استیف، دروو با هم همخوانی داشته و تیپ غالب آب در این آبخوان تیپ بی کربناته می باشد. برای تهیه نقشه کاربری شرب آب زیرزمینی دشت شیان از نمودار شولر و برای بررسی کیفیت آب کشاورزی نیز از نمودار ویلکاکس و همچنین پارامترهایPI, RSC و Na% استفاده شده است. برای هر یک از پارامترهای کیفی پهنه بندی صورت گرفته، سپس با در نظر گرفتن حدود کیفی، نقشه های کلاسه-بندی کیفی پارامترها استخراج شده و در نهایت از برآیند آن ها نقشه کاربری آب شرب و کشاورزی تهیه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، تمام پهنه دشت شیان به غیر از قسمت بسیار ناچیزی از شمال شرقی دشت از لحاظ شرب قابل قبول بوده و 7/74، 8/19 و 4/5 درصد از پهنه دشت به ترتیب دارای کیفیت های عالی تا خوب، خوب تا مجاز و مجاز تا مشکوک برای آبیاری می باشند. بیشترین تأثیر عوامل زمین زاد بر روی کیفیت آب زیرزمینی مربوط به سازند شهبازان می باشد. مناطق با کیفیت پایین در قسمت های شرق و شمال دشت قرار دارند و علت آن را می توان به وجود سازندهای مارنی امیران و کشکان نسبت داد.
|
پژوهشگران
|
کمال طاهری (استاد مشاور)، مهدی کرد (استاد راهنما)، هادی حبیبی نیا (دانشجو)
|