مشخصات پژوهش

عنوان	حساسیت چندگونه آفت انباری به اسانس های گیاهان شوید، کرفس و نعناع وحشی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	اجزای شیمیایی، اسانس ها، سوسک چهار نقطه ای حبوبات، شب پره مدیترانه ای آرد، شب پره ی هندی.
چکیده	استفاده از آفت کش های شیمیایی علاوه بر تهدید سلامتی انسان، خطرات محیطی را هم به وجود آورده است. اسانس های گیاهان معطر به عنوان حشره کش های طبیعی و سالم برای کنترل حشرات آفت مطرح شده اند. در تحقیق حاضر، سمیت اسانس گیاهان شوید، کرفس و نعناع وحشی روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات (Callosobruchus maculatus F.) ، لاروهای شب پره ی مدیترانه ای آرد (Ephestia kuehniella Zeller) و شب پره ی هندی (Plodia interpunctella (Hübner)) بررسی شد. بر اساس نتایج تجزیه ی شیمیایی اسانس ها با دستگاه گاز کروماتوگرافی-طیف سنج جرمی، (+)-کاروون (81/48 درصد)، آپیول (58/22 درصد) و لیمونن (61/12 درصد) در اسانس شوید، آپیول (82/21 درصد)، دی-لیمونن (21/21 درصد)، 3-کارن (80/11 درصد) در اسانس کرفس و میریستیسین (35/13 درصد)، 3-ترپینولنون (33/13 درصد) و 2-ایزوپروپیلدن سیکلوهگزانون (239/9 درصد) دراسانس نعناع وحشی به-عنوان ترکیب های اصلی شناسایی شدند. اسانس ها سمیت تدخینی بالایی را روی هر سه گونه آقت نشان دادند. LC50اسانس های نعناع وحشی، شوید و کرفس روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات به ترتیب 958/58، 769/67 و 888/94 میکرولیتر بر لیتر برآورد شدند. لاروهای شب پره ی هندی نسبت به لاروهای شب پره ی مدیترانه ای آرد و حشراتکامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات در برابر اسانس شوید حساستر بودند. اسانس نعناع وحشی سمیت تدخینی بیشتری نسبت به اسانس های شوید و کرفس روی شب پره ی مدیترانه ای آرد نشان داد. همچنین لاروهای شب-پره هندی نسبت به حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات حساسیت بیشتری در برابر اسانس نعناع وحشی نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد که اسانس های شوید، کرفس و نعناعوحشی دارای پتانسیل حشره کش مناسبی هستند و می توانند در مدیریت سوسک چهارنقطه ای حبوبات، شب پره ی مدیترانه ای و شب پره ی هندی مد نظر قرار گیرند.
پژوهشگران	ادریس بدیعی (نفر چهارم)، عسگر عباداللهی (نفر سوم)، یاور وفائی (نفر دوم)، مصطفی معروف پور (نفر اول)