عنوان
|
پهنه بندی مخاطره فرسایش خاک در حوضه پیراشهری بانه
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
فرسایش خاک، مدیریت، مدل EPM، حوضه بانه
|
چکیده
|
خاک از مهم ترین منابع طبیعی کشورهاست که تحت تاثیر فرسایش زمینه ساز کاهش منابع ارضی و خسارات فراوان جانی و مالی می باشد. بنابراین امروزه و با روند موجود، فرسایش خاک به یک مشکل زیست محیطی اساسی تبدیل شده که به دنبال خود سیستم های زیستی و نظام های برنامه ریزی را در سطح جوامع و بویژه جوامع محلی کمتر توسعه یافته با چالش های اساسی روبرو می کند. بر این اساس و هدف، مطالعه فرسایش خاک و بار رسوب بویژه با توجه به تاثیر گذاری متغیرهای محیطی متعدد و با یک دید سیستمی و در سطح حوضه های آبخیز ضروری است. با این رویکرد در این پژوهش به ارزیابی و پهنه بندی مخاطره فرسایش خاک در سطح حوضه بانه اقدام شده است. روش تحقیق به صورت ترکیبی مشتمل بر روش های کتابخانه ای، میدانی و نیز استفاده از مدل کمی فرسایش بوده است. در فرایند تحقیق با هدف ارزیابی بیشتر نقش متغیرها و نیز افزایش دقت، مدل کمی EPM بر یک پایه آماری و نیز در محیط GIS شامل Arc Gis و ILwis مورد استفاده و واکاوی قرار گرفته است. نتایج بیانگر آن است که حوضه بانه با بار فرسایشی و نیز رسوب ویژه به ترتیب با 1241 و 744 مترمکعب بر کیلومتر مربع در سال در کلاس فرسایشی متوسط قرار می گیرد. بررسی نقشه پهنه بندی شدت فرسایش نیز نشان دهنده پهنه های با فرسایش کم و متوسط تا 68 درصد ست . با این وجود آثار پهنه های فرسایشی بالا نیز کاملا بارز است. نکته قابل توجه پتانسیل بالای حوضه بانه به تغییر کلاس های فرسایش و بار رسوب به ویژه در چند سال اخیر ناشی از توسعه توریسم بازار بانه و پیرو آن توسعه فیزیکی شهر و نیز تغییر کاربری ها با هدف ایجاد فضاهای تفریحی و نیز بعضا توسعه کشاورزی است. بنابراین وجود دیدگاه مبتنی بر پایداری حوضه در ایجاد طرح های توسعه ای در آن همراه با فرایند آموزش و ترویج ضروری است.
|
پژوهشگران
|
امید مرادی (نفر چهارم)، ممند سالاری (نفر سوم)، خدیجه اسدیان (نفر دوم)، جمشید جداری عیوضی (نفر اول)
|