|
عنوان
|
ارزیابی کیفی تغییر عناصر شهرکهن ایرانی به شهر مدرن در جهت احیای مکا نهای شهری با هویّت ایرانی - اسلامی
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
عناصر شهر ،کهن ، مدرن، هویّت ایرانی - اسلامی
|
|
چکیده
|
با نگاهی کلی به روند شهرنشینی و شهرسازی در ایران می توان دریافت، شهرهای ایران که دارای ویژگی های تکامل یافته در قرن های متمادی بودند، در چند دهه اخیر دچار تحوّلی عظیم شدند. آن چه که این شهرها به عنوان خصوصیات کالبدی در خود داشتند، فضاها و عناصر معماری - شهرسازی ارزش مندی منبعث از فرهنگ حاکم بر زندگی شهروندان بودند. ویژگی کالبدی شهر اسلامی وکارکرد عناصر آن را می توان تبلور بصری ماهیّت اسامی آن دانست؛ آن وقت لزوم توجّه به نقش و کارکرد عناصرکالبدی برای برجسته ترشدن آن هویّت، بیش از پیش ضرورت می یابد. این مقاله با هدف بررسی تغییر عناصر شهر سنّتی به عناصر شهری مدرن و تبیین شاخص های کیفی مثبت و منفی از دست داده و یا به دست آورده، ضمن مرور پیشینه و اسناد مرتبط با موضوع و نیز نظرخواهی از متخصصان این حوزه )به روش دلفی( و روش کیفی چک لیست های دو دویی طرّاحی شهری، نشان می دهد که در صورت بی توجّهی به این عناصر، هویّت اسامی و تاریخی آن ها کم کم رنگ می بازد و عناصری جانشین می شوند که رنگ و بوی بومی ندارند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در اثر این تغییر، ضمن آن که سطح شاخص های کیفیّت محیط همانند زیبایی بصری در بعد فرم، خلوت، دسترسی، کارایی، همه شمولی و تنوّع در عملکرد و امنیّت، آسایش و خوانایی در بعد معنا ارتقا می یابد، امّا شاخص های دیگری از کیفیّت محیط شهری همانند ارزش های معمارانه و مقیاس انسانی در بعد فرم و تعاملات اجتماعی، مشارکت و سرزندگی در عملکرد و هویّت و حس تعلّق و خودمانی و دنجی بودن محیط در بعد معنا تضعیف شده است. بر این اساس این پژوهش راهبردهایی را با هدف تقویت شاخص های مثبت و کاهش سطح شاخص های منفی در جهت دست یابی به مکان های شهری با هویّت ایرانی- اسلامی ارائه می دهد.
|
|
پژوهشگران
|
الهام روحانی (نفر دوم)، کیومرث حبیبی (نفر اول)
|