مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی اثرات انتقال آب بین حوضه ای بر مخازن آب زیرزمینی و نشست زمین (مطالعه موردی: انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه)
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	حوضه رودخانه زاب، انتقال آب بین حوضه ای، ژئومورفولوژی، فرونشست، دریاچه ارومیه
چکیده	سال های اخیر تشدید پدیده خشکسالی و مدیریت نادرست منابع آب، موجب افت شدید تراز آب دریاچه ارومیه در شمال­غرب ایران و بروز پیامدهای منفی زیست محیطی شده است. لذا به منظور پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی، طرح انتقال آب رودخانه زاب به حوضه آبریز دریاچه ارومیه در دست مطالعه و اجرا قرارگرفته است. هدف این مقاله ارزیابی تاثیرات اجرای این پروژه بر وضعیت مخازن آب زیرزمینی دشت پیرانشهر و مورفولوژی زمین در حوضه مبدا می­باشد. داده­های مورداستفاده شامل تصاویر GDEM ماهواره ASTER باقدرت تفکیک 15 متر، داده­های اقلیمی، آمار مرتبط با هیدرولوژی آب های سطحی و زیرزمینی منطقه موردمطالعه و داده­های ساختمانی و لیتولوژیکی استخراج شده از نقشه زمین شناسی 100000/ 1 می­باشد. همچنین برای تکمیل سایر داده­ها و انطباق نتایج با وضع موجود، عملیات میدانی انجام شده است. روش تحقیق عمدتاً بر پایه روش تحلیلی استوار بوده است. نتایج نشان می­دهد که روند افت تراز آب زیرزمینی دشت پیرانشهر در پایین­دست سد سیلوه، در دوره پس از انتقال آب به حوضه دریاچه ارومیه تشدید خواهد شد. به طوری که بعد از اجرای پروژه تراز آب زیرزمینی تا 92/ 2 متر کاهش خواهد یافت. پیش­بینی می­شود، ازآنجاکه دشت پیرانشهر بر رسوبات جوان آبرفتی مربوط به دوره کواترنر منطبق است، در حاشیه شمالی و غربی دشت که منطبق بر راس مخروط­افکنه­ها و رسوبات دانه درشت است، نشست زمین به صورت ناگهانی و در پایین دست دشت که منطبق بر قاعده مخروط­افکنه­ها و رسوبات مارن و رس است نشست زمین به صورت تدریجی رخ دهد. همچنین ازآنجاکه گسل­های فراوان ازجمله گسل سراسری زاگرس از جنوب غربی آبخوان پیرانشهر می­گذرد، پیش­بینی می­شود نشست زمین و ایجاد شکاف در این بخش از حوضه تشدید شود.
پژوهشگران	سعید خضری (نفر دوم)، داود طالب پور اصل (نفر سوم)، عزت الله قنواتی (نفر اول)