مشخصات پژوهش

عنوان	تحلیل و پهنه بندی گذرگاه های بهمن خیز استان کردستان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	استان کردستان، بهمن، خطر، سلسله مراتبی، شبکه ای، گذرگاه
چکیده	استان کردستان با داشتن ارتفاعات متعدد و بارندگی های نسبتاً خوب، از نقاط سردسیر کشور بشمار می رود. از آنجائی که بیشتر بارش فصلی استان در زمستان اتفاق می افتد، اغلب دامنه ها و گردنه های آن از برف سپیدپوش می گردد. یکی از مخاطراتی که همواره دغدغه مردم نواحی کوهستانی و ازجمله استان کردستان بوده و هست، پدیده بهمن برفی است. بهمن هرساله در سرتاسر جهان بخصوص مناطق آلپی خسارات جانی و مالی فراوانی را تحمیل می کند. شواهد محلی نشان می دهد که در استان کردستان به غیراز فرسایش خاک و تخریب زیرساخت ها، جاده ها و منابع طبیعی، تلفات جانی و مالی هم داشته است. به همین دلیل هدف از انجام این پژوهش پهنه بندی مناطق خطر بهمن برفی در استان کردستان است. ابتدا نیاز بود تا گذرگاه های بهمن خیزی که قبلاً توسط اداره راه و شهرسازی به عنوان مخاطره اعلام شده بودند، بازدید میدانی گردند. معیارهای ثابت و مهمی که نقش مؤثری در وقوع بهمن برفی دارند، شامل معیارهای شیب، جهت شیب، ارتفاع، تحدب و تقعر، فاصله از جاده و کاربری اراضی انتخاب گردید. با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه های رستری کلاس های کم خطر، خطرمتوسط، خطرناک و بسیارخطرناک برای هرکدام از معیارها تهیه و پهنه بندی شد. طول دامنه های بهمن گیر مربوط به بازدید میدانی با استفاده از شبکه رودخانه ها(خط القعرها) و حوضه های آبریز(خط الراس ها) استخراج گردید. همچنین با توجه به نقش بارز عوامل آب وهوایی، پدیده برف، دما، سمت و سرعت باد و بارش به صورت جدول و نمودار برای شهرهای استان تحلیل گردید. فرایند تحلیل سلسله مراتبی و فرایند تحلیل شبکه ای بر روی معیارهای ثابت زمینی انجام گرفت. برای هرکدام از معیارها وزن مربوط به آن ها محاسبه شد. با ترکیب معیارها بر اساس وزن آن ها، نقشه سلسله مراتبی و شبکه ای با توجه به مناطق خطر پهنه بندی شد. به منظور صحت سنجی، تصاویر ماهواره ای دامنه های بهمن گیر مربوط به بازدید میدانی استخراج گردید، دامنه های بهمن خیز شاهد بر روی تصاویر ماهواره و نقشه های حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و فرایند تحلیل شبکه ای قرار گرفت. نقشه ها همپوشانی خوبی را با دامنه های بازدید شده داشتند و با صحت بالایی نقاط بازدید شده در داخل مناطق بسیار پرخطر و پرخطر قرار گرفتند. بر اساس نقشه های حاصل از فرایند سلسله مراتبی 13 دامنه از تعداد کل 30 دامنه بازدید
پژوهشگران	محمد رضا کرمی (استاد مشاور)، بهرام چاره خواه (دانشجو)، هادی نیری (استاد راهنما)