|
عنوان
|
مجامع فقهی و نقش آن در اجتهاد معاصر
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
مجامع فقهی، اجتهاد، اجتهاد گروهی، فتوا، شورا
|
|
چکیده
|
تأسیس مجامع فقهی به عنوان یکی از مصادیق بارز اجتهاد گروهی در عصر کنونی، آغازگر دورانی مهم در تاریخ تشریع اسلامی خواهد بود که در آن اجتهاد از انحصار تلاش های فردی و یا سرزمینی محدود رها می شود و فراتر از مرزهای جغرافیایی، مجتهدین امت اسلامی را در بر می گیرد تا از هر تخصص و استعدادی در راه رشد و اعتلای این امت استفاده شود. اساس عمل مجامع فقهی بر اجتهاد گروهی و بر مبنای تحقیق علمی است که در آن، فقها و اندیشمندان اسلامی، حاصل اجتهاد خویش را از طریق مشورت و تبادل آرا و گفتگو، مطرح می نمایند تا رأیی که حجت آن قوی تر و به قواعد و مصالح شریعت نزدیک تر است انتخاب گردد. با نگاهی به فعالیت ها و خدماتی که مجامع فقهی معاصر ارائه نموده اند به وضوح می توان تأثیر آنها را در تحقق این نوع اجتهاد مشاهده نمود. بازگرداندن اعتبار شورا به شکلی فعال در حل مسائل و مشکلات، مراجعه به آرای سایر مجتهدین در عرصه ی فتوا و استفتاء برای رسیدن به قول صواب از ثمرات متمایز مجامع فقهی در عصر کنونی به شمار می آید. تأسیس این مجامع، خود از نشانه های اهتمام و توجه مسلمانان به امر دین شان است، تا بدانند کدام عبادتشان پذیرفته و کدام ناپذیرفته است، و اینکه حلال و حرام در عبادات و معاملات شان کدام است. شکی نیست که دوری مسلمانان از سرمایه ی عظیم فقهی خویش از یکسو، و به کار گیری شیوه ی استنباط فردی و پراکنده در حل مسائل پیچیده و مستحدثه از سویی دیگر، موجب تضعیف فقه در پاسخگویی به این مسائل شده است در حالی که تشکیل مجامع فقهی که در آن فتوا، حاصل اجتهاد گروهی از مجتهدین امت اسلامی است می تواند نقایص و عواقب خطرناک آن را جبران نماید.
|
|
پژوهشگران
|
اسماعیل قاضی نیا (نفر دوم)، سهیلا رستمی (نفر اول)
|