عنوان
|
بهینه سازی کارآیی مصرف آب و عملکرد سیب زمینی با استفاده از تئوری آنالیز حاشیه ای
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
آنالیز حاشیه ای؛ تابع تولید گیاه-آب؛ سیبزمینی؛ کارآیی مصرف آب
|
چکیده
|
بحران آب در مناطق خشک و نیمهخشک مسألهای همهگیر است. در چنین شرایطی، ارزیابی واکنش گیاهان به تنش آبی و تخمین تابع تولید ضروری مینماید. ارتباط میان عملکرد، تبخیر و تعرق و کارایی مصرف آب محصول سیبزمینی در شرایط آبیاری قطرهای (زیرسطحی) با استفاده از آنالیز حاشیهای تابع تولید مبتنی بر تبخیر و تعرق در این پژوهش بررسی شد. بدین منظور، این پژوهش در بهار 88 ، در یکی از مزارع دشت دهگلان واقع در استان کردستان به اجرا درآمد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار آب آبیاری (شامل 120، 100، 80 و 60 درصد نیاز آبی) و در سه تکرار انجام شد. در خلال آزمایش مقادیر تبخیر و تعرق و عملکرد هر تیمار اندازه گیری شدند. تحلیل توابع تولید در دو حالت خطی و درجه دوم انجام گردید. نتایج نشان داد در حالتیکه تابع، خطی و تبخیر و تعرق حداکثر است، می باشد و زمانیکه تابع تولید درجه دوم است، مقدار تبخیر و تعرق مورد نیاز برای دستیابی به (Ky) شاخص الاستیسیته از نظر عددی معادل فاکتور واکنش عملکرد حداکثر کارایی مصرف آب کمتر از تبخیر و تعرق لازم برای حصول عملکرد حداکثر میباشد. حداکثر عملکرد در تبخیر و تعرق 345 میلیمتر به دست آمد و حداکثر کارایی مصرف آب در تبخیروتعرق 222 میلی متر حاصل شد که 55.4 درصد از تبخیروتعرق حداکثر کم تر است. در حالی که عملکرد حداکثر تنها 27.7 درصد بزرگ تر از از مقدار عملکرد محصول در کارایی مصرف آب حداکثر بود. بررسی ارتباط میان تبخیر و تعرق، عملکرد و کارایی مصرف آب نشان داد که در صورت محدودیت منابع آبی، دستیابی به کارایی مصرف آب بیشینه استراتژی مناسبی در حفظ منابع آبی میباشد.
|
پژوهشگران
|
محمد سلطانی (نفر دوم)، پرویز فتحی (نفر اول)
|