عنوان
|
تأثیر قرق مرتع بر روی خصوصیات هیدرولیکی خاک در مناطق نیمه خشک
|
نوع پژوهش
|
مقاله ارائه شده کنفرانسی
|
کلیدواژهها
|
قرق مرتع، فاکتورهای هیدرولیکی، خاک، خامسان، کردستان
|
چکیده
|
مراتع از مهمترین اکوسیستم های طبیعی کره زمین هستند که عمده ترین نقش را در تولید علوفه دام بازی می کنند. اما این اکوسیستم ها به دلایل مختلف از جمله چرای بی رویه و به تبع آن لگدکوبی سطح خاک بسیار ظریف و شکننده هستند خصوصاً اگر در مناطق خشک و نیمه خشک واقع باشند. یکی از ابزارهای مدیریت اکوسیستم های مرتعی در مناطق خشک و نیمه خشک، قرق مراتع و جلوگیری از ورود دام برای چرا برای مدت محدود و یا نامحدود می باشد تا در این فاصله اکوسیستم بتواند خود را بازسازی نماید. اما در مورد اینکه مدت قرق چقدر باشد هنوز بستگی به اقلیم استاندارد خاصی تهیه نشده است چون فاکتورهای متعددی در این قضیه دخالت دارند. به منظور بررسی مدت زمان مؤثر قرق مرتع در مناطق نیمه خشک استان کردستان و تأثیر قرق بر خصوصیات هیدرولیکی- فیزیکی خاک این مراتع، حوزه آبخیز خامسان واقع در 25 کیلومتری شهرستان کامیاران از توابع استان کردستان برای این مطالعه انتخاب شد. در داخل این حوزه، دو زیرحوزه دوقلوی شاهد (قرق) و نمونه (خارج قرق) قرار دارند که از لحاظ تمامی فاکتورهای طبیعی از جمله مساحت، شیب، خاک، تراکم پوشش گیاهی و اقلیم یکسان می باشند. قرق حوزه شاهد از سال 1384 شروع شده است. چهار فاکتور نفوذپذیری، هدایت هیدرولیکی اشباع، رطوبت خاک و وزن مخصوص ظاهری خاک در هر دو زیرحوزه در 3 تکرار و در 3 نقطه مختلف در فصل اردیبهشت 1389 اندازه گیری شدند. میانگین این فاکتورها با استفاده از آزمون t-student با هم در سطح معنی داری 95 درصد مقایسه شدند. نتایج نشان داد که قرق 5 ساله بر روی نفوذپذیری تأثیر معنی داری گذاشته است، در حالی که هدایت هیدرولیکی اشباع و وزن مخصوص ظاهری خاک فقط در عمق 10-0 بین دو منطقه قرق و خارج قرق با هم تفاوت داشتند و عمق 30-10 تفاوتی نشان نداد. رطوبت خاک در هیچ کدام از این اعماق بین دو منطقه متفاوت نبود. نتایج حاکی از آن است که زمان بیشتری لازم است تا قرق مراتع این منطقه به طور کامل بر فاکتورهای خاک تأثیر بگذارد.
|
پژوهشگران
|
سید اکبر جوادی (نفر چهارم)، محمد جعفری (نفر سوم)، زانیار مهران (نفر دوم)، کامران چپی (نفر اول)
|