مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی اثر عملیات احیاء بیولوژیک اراضی بر توان ترسیب کربن در بوته زار های خشک ایران(مطالعه موردی: مراتع استان سمنان)
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها	تغییر کاربری، احیاء بیولوژیک، جنگل کاری، ذخایر کربن و ازت، درمنه زار
چکیده	ترسیب کربن فرآیندی است که طی آن دی اکسید کربن اتمسفر گرفته شده و در بافتهای گیاهی به صورت هیدراتهای کربن تجمع و رسوب میکند. عوامل انسانی و مدیریتی نقش قابل توجهی در افزایش و یا کاهش توان ترسیب کربن اکوسیستم ها دارند، این موضوع بخصوص در اکوسیستم های مناطق خشک که با کمبود منابع آب و مواد غذایی روبرو می باشند، دارای اهمیت بیشتری می باشد. در این مطالعه2 منطقه مطالعاتی در درمنه زارهای شهرستان هایدامغان و ایوانکی از توابع استان سمنان که در آنها تغییر کاربری در قالب جنگلکاری با گونه های سیاه تاغ و پسته ایجاد شده بود، انتخاب گردید. در هر یک از تیمارها اقدام به تعیین مناطق معرف شد و نمونه برداری نظیر به نظیر از خاک، پوشش گیاهی و لاشبرگ در تیمار های تحت تغییر کاربری زمین و بوته زار های مجاور آن انجام شد. در نمونه های خاک و گیاه، درصد کربن آلی و ازت محاسبه شد و برای مقایسه داده ها از آزمون تی استیودنت مستقل استفاده گردید. نتایج نشاد داد که تبدیل درمنه زار ها به اراضی تحت کشت تاغ و پسته در ناحیه دامغان و سمنان منجر به افزایش به ترتیب 89 و 185 درصد در میزان کربن ترسیب شده بیوماس شد. این افزایش در مورد ازت در دو ناحیه دامغان(پسته کاری) و سمنان(تاغ کاری) به ترتیب به میزان 84و 172 درصد مشاهده گردید. در بخش خاک، پسته کاری منجر به کاهش معنی دار ذخایر کربن به میزان 17 درصد نسبت به مرتع مجاور گردید. اما در سمنان تاغ کاری منجر به افزایش ذخایر کربن و ازت خاک به ترتیب به میزان 110 و 41 درصد نسبت به مرتع مجاور شده است. بطور کلی تغییر کاربری زمین از درمنه زار به جنگل کاری با گونه سیاه تاغ در سمنان منجر به افزایش ذخایر کربن و ازت اکوسیستم به ترتیب به میزان 129 و 41 درصد شد، اما در دامغان تفاوت محسوسی در ذخیره کربن و ازت در منطقه پسته کاری شده و درمنه زار مجاور آن مشاهده نشد. در نهایت نتایج این تحقیق نشاد داد که اقداماتی نظیر جنگل کاری و کشاورزی در صورتی که منجر به افزایش بیوماس در واحد سطح گردد، می تواند توان اکوسیستم در ذخیره کربن و ازت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در این راستا کشت گیاهان دارای بیوماس ریشه ای قابل توجه، قادر خواهند بود تاثیر قابل توجهی بر افزایش کمی کربن و ازت تثبیت شده در اکوسیستم داشته باشد.
پژوهشگران	احمد صادقی پور (همکار)، حسین آذرنیوند (همکار)، حامد جنیدی جعفری (مجری اول)