مشخصات پژوهش

عنوان	مطالعه شرایط رویشگاهی گونه Ephedra intermedia در منطقه دامغان
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	گونه افدرا، خصوصیات خاک، توپوگرافی، سنگ شناسی، گونه گچ دوست و آهک دوست ترجیحی دامغان
چکیده	هدف از این تحقیق بررسی شرایط رویشگاهی گونه افدرا E. intermedia به عنوان گیاهی دارویی و موثر در حفاظت آب و خاک در بخشی از حوزه آبخیز دامغان است. ابتدا محدوده مورد مطالعه بر روی نقشه توپوگرافی مشخص گردید. سپس با بازدیدهای صحرایی منطقه، سه تیپ گیاهی که در آنها گونه افدرا، گونه غالب بود، شناسایی شد. سپس محدوده تیپ های شناسایی شده بر روی نقشه توپوگرافی منتقل و شیب جهت و ارتفاع هر تیپ مشخص گردید همچنین با استفاده از نقشه زمین شناسی، جنس سنگ در تیپ های مورد مطالعه مشخص گردید. در هر یک از این تیپ ها نمونه برداری در 10 پلات 1×1 متر مربعی به روش تصادفی - سیستماتیک انجام شد. در داخل پلاتها، لیست گونه های گیاهی موجود و درصد پوشش تاجی هر یک از گونه ها و در نهایت رخساره ژئومرفولوژی مشخص گردید. در داخل پلاتها، به صورت یکی در میان در پای گیاه پروفیل حفر گردید و از عمق 0-50 سانتی متری خاک (متوسط عمق ریشه دوانی) نمونه برداری انجام شد. در نمونه های خاک خصوصیات بافت، درصد آهک، درصد گچ، درصد ماده آلی، اسیدیته، هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که آزمون F برای خصوصیات اسیدیته، نسبت جذب سدیم، میزان گچ خاک و ارتفاع از سطح دریا، در سطح یک درصد و برای شیب، هدایت الکتریکی و درصد سدیم تبادلی در سطح پنج درصد معنی داراست. نتایج کلی تحقیق نشان داد که با توجه به افزایش درصد نسبی تاج پوشش گیاهی افدرا با افزایش املاح گچ و نمک E. intermedia را می توان به عنوان گونه گچ دوست و آهک دوست ترجیحی قلمداد کرد. این گونه به سبب سازگاری با شرایط دشواری چون وجود املاح گچ و آهک زیاد از یک سو و از سوی دیگر ارزش دارویی و نقش موثری که در حفاظت آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک دارد، می تواند در ارایه راهکارهای مدیریتی صحیح و کارآمد در جهت حفظ، احیا و استفاده بهینه از رویشگاه های این گونه مورد توجه قرار گیرد.
پژوهشگران	حامد جنیدی جعفری (نفر چهارم)، محمد جعفری (نفر سوم)، حسین آذرنیوند (نفر دوم)، شیما نیکو (نفر اول)