مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقش سرمایه مذهبی افراد در ...
عنوان نقش سرمایه مذهبی افراد در تأثیر پذیر از گفتمان تلویزیونی
نوع پژوهش پایان نامه
کلیدواژه‌ها ایدئولوژی، بازخواهی، بستار،ترکیب بندی، مذهب،گفتمان، رمزگذاری، رمزگشایی، حاکمیت، اقناع مذهبی، خبر، تلویزیون دولتی، هژمونی
چکیده نقش و جایگاه خبر رسانی در رسانه ها به ویژه رادیو و تلویزیون اهمیت روز افزونی یافته است ; به گونه ای که نیاز به پژوهش در جنبه های گوناگون آن احساس می شود. دست اندرکاران رسانه ها و نیز مخاطبان، بطور روزافزون به محوریت خبر در رسانه ها و لزوم بهبود شیوه های خبر رسانی توجه کرده اند. در ایران به علت محدودیت های دسترسی به گفتمان های دیگر و نبود شبکه های خصوصی، خبر رسانی از جایگاه ویژه تری برخوردار گشته است. ما در این پژوهش بدنبال بررسی نقش مذهب بر تفسیر و رمزگشایی مخاطبان همدانی(معلمان، روحانیون، دانشجویان) از اخبار تلویزیونی هستیم. مسئله اصلی ما در این پژوهش این است که سرمایه ی مذهبی مخاطبان تا چه حد در رمزگشایی افراد از برنامه خبری تأثیر دارد و نقش مذهب در کنار متغیرهایی نظیر طبقه ی اجتماعی، شغل، میزان درآمد و....چگونه باید توضیح داده شود. از طرفی دسترسی های گفتمانی افراد تا چه حد بر تفسیر افراد از برنامه های خبری تأثیر دارد و چگونه باید تأثیر مذهب را بر دسترسی های گفتمانی افراد توضیح داد. ما ابتدا برنامه ی خبری ساعت 21 شبکه ی 1 را به مدت یک هفته مورد مطالعه قرار دادیم. در مرحله ی بعد با استفاده از روش تحلیلی نشانه شناسی–ساختارگرایانه، «خوانش مرجح» این مجموعه ی خبری و رمزگان مسلط آن را تشریح کردیم و سپس با استفاده از روش کیفی بحث گروهی متمرکز، به مطالعه ی قرائت های مخاطبان (معلمان ، روحانیون، دانشجویان) از این مجموعه ی خبری پرداختیم. از جمله نتایج این پژوهش این است که در ایران نقش مذهب در اقناع مخاطبین تأثیر بسزایی دارد و مخاطبین مذهبی با توجه به درجه ی مذهبی بودنشان بسیار بیشتر از مخاطبین غیر مذهبی و کمتر مذهبی در جایگاه خوانش مرجح قرار می گیرند و گفتمان حاکم هم با استفاده از نفوذ مذهب بر روی مخاطبان ِعام سعی در بستار معانی خود دارد، همانطور که در بیشتر بر نامه های خبری با استفاده از این ترفند مخاطبان را در جایگاه ارجح قرار می دهد. ولی مخاطبان هم با توجه به دسترسی به گفتمان های دیگری نظیر روزنامه، ماهواره، اینترنت و... قرائت های معارضی از برنامه ی خبری دارند.
پژوهشگران جمال محمدی (استاد مشاور)، عباس کاظمی وریج (استاد راهنما)، مرتضی پرویزن (دانشجو)