نقی شعبانیان

در این مطالعه با استفاده از داده های ژنتیکی حاصل از 18 آغازگر توالی تکراری ساده میانی (ISSR) و 10 آغازگر چندشکلی تکثیر شده بین رتروترانسپوزون ها (IRAP)، تنوع ژنتیکی به ترتیب در 150 و 109 پایه از مازودار (Quercus infectoria) و وی ول (Q. libani) از جنگل های زاگرس شمالی بررسی شد. در جمعیت های Q. infectoria از آغازگرهای ISSR و IRAP به ترتیب 202 و 136 نوار تکثیر شد که از این تعداد 194 و 135 نوار چندشکل بودند. این آغازگرها در ژنوتیپ های Q. libani به ترتیب 179 و 134 نوار چندشکل را از مجموع 187 و 137 نوار تکثیر شده تولید کردند. در سطح گونه، تنوع ژنتیکی بالایی در هر دو گونه مشاهده شد. تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که سهم عمده تنوع ژنتیکی کل در گونه های مازودار و وی ول مربوط به تنوع ژنتیکی درون جمعیت ها است. در هر دو گونه، شاخص تنوع ژنی نی برآورد شده بر اساس آغازگرهای ISSR بیشتر از IRAP بود. همبستگی بین فواصل جغرافیایی جمعیت ها و فواصل ژنتیکی برآورد شده آن ها از دو نشانگر مورد مطالعه معنی دار نبود. که نشان دهنده وجود ارتباط ژنتیکی جمعیت های جدا از هم این دو گونه از طریق جریان ژنی است. در دندروگرام UPGMA حاصل از تجزیه خوشه ای جمعیت ها مورد بررسی هر دو گونه در خوشه های مجزا گروه بندی شدند که بیانگر کارایی مطلوب این نشانگرها در مطالعه تنوع ژنتیکی بلوط ها است.