این پژوهش با هدف مطالعه زمینه ها و شاخص های مرتبط با دانشگاه پایدار در نظام آموزش عالی ایران و مقایسه رویکردهای دانشگاه دولتی و غیر دولتی انجام شد. در این پژوهش سازوکارهای دانشگاه پایدار و رسالت های همه جانبه و ذاتی آن به عنوان مبنایی برای تحلیل و شناسایی شاخص های پایداری دانشگاهی مورد استفاده واقع گردید. روش پژوهش آمیخته اکتشافی است که به شیوه پیاپی در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی، با انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 نفر از متخصصان و سیاستگذاران حوزه آموزش عالی که به روش نمونهگیری هدفمند برگزیده شده بودند، ابعاد و مؤلفههای دانشگاه پایدار شناسایی شد. برای اعتباربخشی یافتههای کیفی، از راهبردهای: بازبینی از سوی مشارکت کنندگان در پژوهش، بازبینی از سوی همکاران، خود بازبینی پژوهشگر استفاده شد. در بخش کمی در چارچوب روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و با پرسشنامه پژوهشگر ساخته، دیدگاه های 322 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه های هدف گردآوری شد. روایی ابزارهای اندازه گیری، به وسیله متخصصان و پایایی آن ها با محاسبۀ آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تحلیل داده ها، دربخش کیفی از روش تحلیل مضمون (شبکه مضامین) و در بخش کمی از نشانگرهای آماری توصیفی، آمار استنباطی و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. تحلیل داده ها در فرایند کد گذاری، به شناسایی 318 مضمون منجر شد که در نهایت در قالب 26 مضمون سازمان دهنده و 8 مضمون فراگیر دسته بندی شد. یافته های پژوهش شامل 8 مقوله اصلی عناصر و ابعاد پداگوژی در فرایند های یاد دهی یادگیری، پژوهش پایدار، الزامات ساختی کارکردی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی، هویت علمی و آکادمی و دیپلماسی علمی در عصر جهانی شدن بود. نتایج یافته های کمی نشان داد که وضعیت موجود دانشگاه های مورد مطالعه در شاخص پژوهش پایدار در حد متوسط و در سایر مولفه ها پایین تر از حد متوسط است. همچنین نتایج یافته ها حاکی از تفاوت شاخص های دانشگاه پایدار در دانشگاه های دولتی و غیر دولتی بود. نتیجه گیری: تدوین، اجرا و ارزیابی مداوم شاخص ها و مولفه های پایداری دانشگاهی می تواند باعث ایجاد تحول و ثبات در نظام آموزش عالی و همراه شدن با علوم جهانی شود. بر این اساس دانشگاه پایدار دانشگاهی است که دارای راهبرد و استراتژی پایدار، دید فراکنشی و برخوردار از حمایت جامعه در پیاده سازی اصول و مفاهیم پایداری در کارکردهای یاددهی- یادگیری پایدار، پژوهش پایدار، تقویت جامعه دموکراتیک، حداقل سازی آثار منفی زیست محیطی، اقتصادی اجتماعی و بهداشتی بوده، و دارای الزامات ساختاری کارکردی، تعاملات علمی و آکادمیک، نظام اقتصادی و مالی تعریف شده و نیرومند که همواره در صدد تقویت هویت شهروندان حرفه ای در کمک به جامعه پایدار و پیشگام است.
