محمود کوشش صبا

میوه توت­فرنگی به عوامل قارچی عمر پس ازبرداشت حساس بوده و عمرکوتاهی دارد. از این­رو استفاده از روش­های ایمن همانند اسانس­های گیاهی و پوشش­های خوراکی جهت کنترل پوسیدگی پس از برداشت امری ضروری می­باشد. البته استفاده از اسانس­ها به دلیل محلولیت پایین در آب، فشار بخار بالا و ناپایداری فیزیکی و شیمیایی با محدودیت­هایی همراه است. در این راستا، پس از استخراج اسانس آویشن باغی و پونه نانو­امولسیون آن­ها به روش خود بخودی تهیه گردید و تأثیر آن­ها با پوشش کربوکسی متیل سلولز (CMC) به روش لایه به لایه روی برخی خصوصیات کیفی و ضایعات پس از برداشت میوه توت­فرنگی طی دوره انباداری در روزهای صفر، 3، 6، 9 و 12 ارزیابی گردید. طبق نتایج، تیمارهای ترکیبی نانوامولسیون اسانس آویشن باغی و پونه به همراه پوشش CMC سبب کاهش رشد میکروبی میوه شدند. شاخص پوسیدگی نمونه شاهد در روز آخر 25 درصد مشاهده شد، در حالی که در تیمار نانو­امولسیون حاوی اسانس پونه 5/0 درصد + CMC 5/0 درصد و نانو­امولسیون اسانس آویشن 5/0 درصد + CMC 5/0 درصد، به ترتیب، 7/16 و 3/13 درصد بود. همچنین توت­فرنگی­های پوشش­داده شده با نانوامولسیون اسانس به همراه پوشش CMC دارای درصد کاهش وزن کمتر و بافت سفت­تری نسبت به توت­فرنگی­های بدون پوشش­دهی (تیمار شاهد) بودند. از سوی دیگر نتایج نشان داد پوشش­دهی میوه­های توت­فرنگی سبب حفظ فعالیت ضد­اکسایشی و مواد جامد محلول نسبت به تیمار شاهد شد. به­طور کلی، تیمارهای مورد­نظر قابلیت بالایی در حفظ کیفیت و کاهش ضایعات پس از برداشت میوه توت­ فرنگی دارند.