چکیده هدف کلی این پژوهش تحلیل مداخلۀ خانواده ها و اجتماعات محلی در فرایندهای آموزشی و مدیریتی مدارس با استفاده از مدل نظری «هم پوشانی حوزه های تأثیر» بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی هست و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها به صورت آمیخته (کمی- کیفی) از نوع طرح تبیینی بود. که در سه مرحله اصلی انجام پذیرفت. در مرحله اول به بررسی و بازنگری پیشینه مداخله والدین و اجتماع محلی در فرایند آموزشی و مدیریتی مدارس پرداخته شد سپس با بررسی پیشینه تحقیق مقیاس مداخله خانواده، مدرسه و اجتماع محلی (اپستین و همکاران، 2002) شناسایی گردید در مرحله بعد پرسشنامه اپستین و همکاران برای مدیران مدارس که چه طور والدین و اجتماع محلی در فرایند آموزشی و مدیریتی دانش آموزان درگیر می کند اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش در این مرحله شامل کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر کرمانشاه در سال 98-97 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 311 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. سپس در مرحله دوم پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس پرسشنامه اپستین و همکاران (2002) و فانتازو و همکاران (2000) طراحی گردید برای والدین اجرا گردید که والدین چه طور خودشان را در فرایند آموزشی و مدیریتی بچه هایشان درگیر می کنند که با روش تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب آلفای کرونباخ روایی و پایایی پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. در این مرحله جامعه آماری شامل کلیه والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر کرمانشاه بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 381 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. نتایج تحلیل ها داده های پرسشنامه ی اول نشان داد که مدارس انتخاب شده والدین را در بعد والدگری، فعالیت های داوطلبانه، یادگیری در خانه، مشارکت در تصمیم گیری و ارتباطات مداخلۀ دادند اما در بعد همکاری با اجتماع محلی مداخلۀ پایین بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه دوم نشان داد که والدین در شش گونه (والدگری، ارتباطات، یادگیری در خانه، فعالیت های داوطلبانه، مشارکت در تصمیم گیری و همکاری با اجتماع) مداخله می کردند. نتایج تی تک نمونه نشان داد والدین در تمام گونه های مداخله، مداخلۀ بالای داشتند اما در گونه ی فعالیت های داوطلبانه و مشارکت در تصمیم گیری مداخلۀ کمی داشتند. در مرحله بعد به منظور تبیین نتایج حاصل از بخش کمی که مدارس چگونه والدین و جامعه محلی در فرایند آموزشی و مدیریتی درگیر می کنند از طریق مدل پیگیری تبیینی با توجه به گونه-های به دست آمده از مداخله والدین و جامعه محلی در بخش کمی تحقیق، مصاحبه نیمه ساختار یافته اجرا گردید و به تأثیرات این نوع مداخله بر فرایند یادگیری دانش آموزان پرداخته شد. در بخش کیفی، انتخاب نمونه ها به صورت هدفمند و نظری، با استفاده از تکنیک شبکه متخصصان انجام شد که با استفاده از این تکنیک 20 نفر از مدیران و معلمین و 20 نفر از والدین مورد مصاحبه قرار گرفته اند. هنگام مصاحبه با مدیران و معلمان برخلاف نتایج بخش کمی که نشان دادند جامعه محلی کمتر مداخله می کنند. ابعاد متفاوتی از مداخله جامعه محلی در مصاحبه ها مشخص شد. از دیدگاه مصاحبه شوندگان جامعه محلی در فرایند آموزشی و مدیریتی از طریق سه مقوله: آموزش شهروندی، آموزش ایمنی و سالم زیستن و هژمونی فرهنگی و دینی مداخله می کردند. همچنین مصاحبه شوندگان در ارتباط با اینکه مداخله والدین و جامعه محلی چگونه بر یادگیری دانش آموزان تأثیر می گذارد؟ بیان کردند اگر مداخله والدین و جامعه محلی اصولی و هماهنگ با انتظارات معلمان و تعلیم و تربیت باشد؛ می تواند به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کمک کند. پاسخ مصاحبه شوندگان به 4 مقوله ی نهادینه کردن ارزش های اجتماعی، آموزشی و مذهبی، خودکارآمدی، آموزش مهارت های زندگی و فعالیت های فوق برنامه ای اشاره داشتند.
