به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت علوفه و دانه (Chenopodium quinoa Willd.) در دشت دهگلان آزمایش حاضر در سال 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان واقع در دشت دهگلان انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام شد. تیمارهای اعمال شده شامل سطوح مختلف کود نیتروژن صفر، 75، 150، 225 کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به نتایج آزمایش مشخص شد سطوح کود نیتروژن تاثیر معنی داری بر اجزای عملکرد (عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، روغن دانه و وزن خشک علوفه) و تاثیر غیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی داشته است. در صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد اقتصادی، شاخص برداشت و وزن خشک علوفه سطح 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، در صفت وزن هزار دانه سطح 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و در صفت روغن دانه سطح 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین تأثیر را داشته است. نتایج مربوط به کیفیت علوفه نشان داد که قبل از مرحله گلدهی صفات ADF، همی-سلولز و CP به صورت معنی دار تحت تاثیر تیمارهای مختلف کود نیتروژن قرار گرفتند. در مرحله گلدهی تفاوت بین تیمارهای مختلف کاربرد نیتروژن فقط از نظر صفت ADF معنی دار گردید و بعد از مرحله گلدهی نیز تیمارهای NDF و همی سلولز تغییرات معنی داری در پاسخ به سطوح مختلف کود نیتروژن نشان دادند. در هیچکدام از مراحل نموی درصد خاکستر علوفه کینوا تحت تاثیر کاربرد کود نیتروژن قرار نگرفت. نتایج این مطالعه در مجموع نشان داد که کینوا قابلیت کشت به عنوان یک گیاه ارزشمند مغذی و همچنین یک علوفه باکیفیت در دشت دهگلان استان کردستان را دارد و با توجه به مقاومت زیادی که به خشکی دارد می تواند در تناوب سایر محصولات زراعی استان قرار بگیرد. در صورت استفاده از این گیاه به منظور تولید علوفه، برداشت در اوایل گلدهی توصیه می گردد. همچنین مشخص شد که کینوا یک گیاه کم توقع بوده و فراهمی 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای تولید عملکرد کمّی و کیفی مناسب در شرایط آب و هوایی دشت دهگلان کفایت می کند.
