عیسی معروف پور

تغییر اقلیم و گرم شدن کره زمین، اثرات سوئی بر منابع مختلف از جمله آب، جنگل، مرتع، اراضی کشاورزی، صنعت و در نهایت زندگی انسان دارد. اولین اثرتغییر اقلیم روی عناصر اتمسفری خصوصاً درجه حرارت و بارش میباشد. سپس با توجه به ارتباط بین عناصراتمسفری و اکوسیستمهای زمینی، منابع آب، پوشش گیاهی، خاک و همچنین زندگی انسان تحت تأثیر این پدیده قرار خواهد گرفت. در این تحقیق ایستگاه سینوپتیک سنندج برای شبکه آبیاری گاوشان در نظر گرفته شده است. به منظور پیش بینی مقادیر بارش مؤثر، نیازآبی گیاه و هیدرومدول شبکه آبیاری از داده بارش، دمای حداقل، حداکثر، سرعت باد ، ساعات آفتابی و رطوبت نسبی استفاده شده است. که تبخیر و تعرق مرجع دوره فعلی با استفاده از نرم افزار (Cropwat) برآورد شده است. و تعیین اقلیم آینده با کاربرد مدل های گردش عمومی و شبیه سازی اقلیمی در دوره های در چهار دوره زمانی 2040- 2021، 2060- 2041، 2080- 2061و 2100- 2081 و دوره مشاهداتی 1982-2005 مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه سناریوهای اقلیمی در آینده از خروجی های مدل گردش عمومی CanESM2 تحت سناریوی RCP2.6 و RCP8.5 و روش ریز مقیاس نمایی آماری و به کار گیری مدل SDSM استفاده گردید. هدف اصلی این تحقیق اثرات تغیر اقلیم بر نیازآبی و هیدرومدول متوسط و ماکزیمم شبکه آبیاری با احتمال 75% می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تبخیر و تعرق مرجع در دوره های آتی و تحت سناریو RCP2.6 و RCP8.5 در ماه های سال افزایش می یابد و در ماه های آوریل تا آگوست کاهش می یابد ولی در دوره های آخر سناریو RCP8.5 در ماه های آوریل و آگوست تبخیر و تعرق مرجع افزایش می یابد. در نتیجه نیاز آبی محصولات (گندم، ذرت دانه ای، یونجه و کلزا) با افزایش تبخیر و تعرق افزایش می یابد. هیدرومدول متوسط شبکه آبیاری دوره آتی نسبت به دوره فعلی کاهش می یابد ولی در سناریو RCP8.5 مقدار هیدرو مدول متوسط شبکه آبیاری با احتمال 75% در دوره 2100- 2081 بیشترین مقدار را دارد و به هیدرومدول متوسط شبکه آبیاری دوره فعلی نزدیکتر است. هیدرو مدول ماکزیمم شبکه برای محصول ذرت دانه ای دوره آتی نسبت به دوره فعلی کاهش می یابد ولی در سناریو RCP8.5 مقدار هیدرو مدول ماکزیمم با احتمال 75% در دوره 2100- 2081 بیشترین مقدار را دارد و به هیدرومدول ماکزیمم شبکه آبیاری دوره فعلی نزدیکتر است.