بهمن بهرام نژاد

اصلاح ژنتیکی برای تحمل به شوری یکی از روشهای موثر اصلاحی برای گندم است. اما درک سازوکار، مطالعه و شناسایی ژنهای تحمل به شوری پیش نیاز اصلاح ژنتیکی است. نقش تعدادی از خانوادههای عوامل رونویسی در پاسخ به تنشهای محیطی ثابت شده است، بنابراین شناسایی و مطالعه آنها امکان غلبه بر تنشهای موجود مانند شوری را تسهیل میکند. با توجه به نقش موثرخانواده مهم فاکتور رونویسی WRKY در تقابل با تنشها، میزان بیان دو ژن مهم این خانواده از جمله TaWRKY10و TaWRKY53در ارقام مقاوم و حساس به شوری در گندم در مرحله 9تا 4برگی بررسی شد. نتایج نشان داد که ژن TaWRKY10در ارقام گندم حساس (تجن) و مقاوم (بم) به شوری دارای بیان متفاوتی است، ولی در رقم بم در شرایط تنش شوری در طی یک دوره 41ساعتی، دارای بیان بیشتری هم در برگ و هم در ریشه نسبت به شاهد و نیز نسبت به رقم تجن است. هر چند بیان TaWRKY53در ارقام مقاوم و حساس متفاوت بود، اما این ژن در رقم حساس با گذشت زمان، بیان بیشتری نسبت به شاهد و رقم مقاوم در برگ و ریشه نشان داد. همچنین کاربرد اسید سالیسیلیک نیز در شرایط تنش شوری باعث تغییر در بیان این ژنها در این ارقام شد. به طور کلی نتایج به دست آمده نشان میدهد که فاکتورهای رونویسی WRKY میتوانند در ایجاد مقاومت به تنش شوری در گندم نقش ایفا کنند و بنابراین در اصلاح ژنتیکی مورد استفاده قرار گیرند