مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تحلیل متنی پرنده من اثر فریبا ...
عنوان تحلیل متنی پرنده من اثر فریبا وفی از دیدگاه کدهای پنج گانه نشانه‌شناختی رولان بارت
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها متون خواندنی و نوشتنی اسلوب نوشتار رمزگان پنج‌گانه نشانه‌شناختی فریبا وفی پرندۀ من
چکیده ژوهش پیش ­رو به بررسی تحلیلی رمان تحسین شده پرندۀ من اثر فریبا وفی می­پردازد. رویکرد نظری اتخاذ شده در مطالعه حاضر بر پایه تحلیل متنی و سنخ­شناسی ادبی در تفکر منتقد ادبی فرانسوی رولان بارت بنا شده است. بدین منظور، اس/زد اثر مهم و تاثیر­گذار بارت به عنوان مبنای نظری و شیوه روش­شناسی در تحقیق حاضر نقش مهمی ایفا می­کند. در تحلیل متنی بر این پایه، نشانه­شناسی ادبی مفهومی کلیدی به شمار می­رود. این رویکرد نشانه­شناختی به عنوان یکی از اولین نمونه­های تحلیل پساساختارگرایانه توسط بارت با ارائه رمزگان پنج‌گانه­ی کنشی، هرمنوتیکی، معنایی، نمادین و فرهنگی تاسیس می­شود. نتیجه­ی این‌گونه تحلیل متنی تعریف «متون خواندنی و نوشتنی» است که می­توان از آن به عنوان سنخ­شناسی ارزشی یاد کرد. متون خواندنی که اغلب متونی رئالیست هستند، امکان تحلیل و تفسیر را در خواننده به حداقل می­رسانند. این در حالی است که متون نوشتنی یا به عبارتی متون نوگرا، به مخاطبی فعال در پروسه­ی تفسیر متن نیازمند است. بررسی رمزگان پنج‌گانه در متون نوشتنی موجب شناخت تفاسیر گوناگون خوانندگان مختلف از فرهنگ­های متفاوت می­شود و از طرفی این بررسی عیار متون خواندنی را نیز از ساحتی ارزشی مشخص می­کند. علاوه بر این، با اهتمام به مفهوم «اسلوب نوشتار» مطرح شده در درجه صفر نوشتار اثر شناخته شده بارت، بررسی پرندۀ من از ساحتی روایت­شناختی صورت می­گیرد که منجر به اطلاق مفهومی سنخ­شناسانه به رمان مذکور خواهد شد. در این پژوهش رمان وفی با به­کارگیری رمزگان نشانه­شناختی پنج‌گانه و اسلوب نوشتار مؤلف مورد تحلیل متنی قرار گرفته است و از این رو به اطلاق طبیعتی خواندنی به این اثر معاصر منتج شده است. روش به­کار رفته در مطالعه حاضر بدین گونه است که با انتخاب قطعات مختلف از جای­جای متن رمان پرندۀ من و بررسی آن­ها بر مبنای رمزگان پنج‌گانه نشانه­شناختی سعی بر اثبات اطلاق مفهوم متن خواندنی به این رمان شده است. تعدد رمزگان کنشی و هرمنوتیکی در متن پرندۀ من، جایگاه مؤلف و قالب روایی داستان، این اثر را به متنی خواندنی که نیازمند خواننده­ای منفعل است تبدیل می­کند.
پژوهشگران پیام بابایی (نفر دوم)، ولی غلامی (نفر اول)