مشخصات پژوهش

عنوان	استفاده از گیاهان بومی استان کردستان با ارزش زینتی و قابلیت جایگزین شدن با گل های فصلی وارداتی با نیاز آبی بالا، جهت کشت در فضای سبز
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها	شاخص کیفیت زیبا شناختی، فضای سبز، کردستان، گیاهان بومی.
چکیده	امروزه با توجه به مشکل کم آبی در بیشتر نقـاط دنیـا و به ویژه فضای سبز شهری، نیاز به کاربرد گیاهان بومی با پتانسیل زینتی روز به روز بیشتر احساس می شود. در واقع باید اذعان کرد که بازسازی اکولوژیکی و نیز احداث فضاهای سبز بومی یک ضرورت است. به همین دلیل در پژوهش حاضر بذر 22 گونه گیاه وحشی در اواخر پاییز سال 1400 در داخل دانشگاه کردستان کشت شد و از 22 گونه کشت شده، تعداد 14 گونه از آنها یعنی در واقع در حدود 67 درصد آنها، در بهار 1401 سبز شدند. از این 14 گونه سبز شده، تعداد 8 گونه یعنی در حدود 14/57 درصد آنها گل دادند. ارزیابی بوته ها در طول بهارو تابستان 1401 نشان داد که سریع ترین و دیرترین زمان جوانه زنی بذر به ترتیب مربوط به گونه های قاصد بهار (Senecio vernalis) و افوربیا (Euphorbia spp.) بود. گونه مریم گلی مزرعه روی (Salvia nemorosa) بیشترین درصد جوانه زنی بذر داشت. از لحاظ شاخص کیفیت زیبا شناختی (Aesthetic quality index)، گونه های سنبله ای ارغوانی (Stachys inflata)، مریم گلی مزرعه روی و گونه مریم گلی پُرساقه (Salvia multicaulis) رتبه اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. بیشترین و کمترین سطح پوشش به ترتیب مربوط به گونه های ختمی کردی (Alcea kurdica) و مریم گلی سوری (Salvia syriaca) بود. زودترین گلدهی در گونه قاصد بهار و دیرترین گلدهی در گونه ختمی کردی مشاهده شد. بیشترین و کمترین درصد گلدهی به ترتیب به گونه های مریم گلی مزرعه روی و اسپرس کردستانی (Onobrychis andalanica) اختصاص داشت. از لحاظ طول دوره گلدهی گونه های مریم گلی مزرعه روی، سنبله ای ارغوانی و اسپرس کردستانی به ترتیب بیشترین زمان گلدهی داشتند. بر اساس بررسی های انجام شده می توان گفت که از 14 گونه سبز شده گونه های ختمی کردی، آویشن زوفایی (Thymbra spicata)، قاصد بهار، سنبله ای ارغوانی ، بومادران زرد (Achillea biebersteinii)، زنگوله ای کرمانشاهی (Onosma subceruceum)، مریم گلی فلسطینی (Salvia palaestina)، مریم گلی پُرساقه، مریم گلی مزرعه روی، اسپرس کردستانی و افوربیا، قابلیت کشت با اهداف مختلف در فضای سبز دارند. اما به بطور کلی بر اساس مجموع ویژگی های ارزیابی شده به ترتیب اهمیت می توان کشت گونه های سنبله ای ارغوانی، مریم گلی مزرعه روی و گونه مریم گلی پُرساقه را در فضای سبز پیشنهاد نمود، هر چند که جهت بررسی دقیق تر آن نیاز به پژوهش های بیشتری می باشد.
پژوهشگران	حسین معروفی (همکار)، فرزاد نظری (مجری اول)