مشخصات پژوهش

صفحه نخست /رفتار علمی- پژوهشی تطبیقی - ...
عنوان رفتار علمی- پژوهشی تطبیقی - تحلیلی پیرامون شاخص ها و مصداقها
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها رفتار علمی دانشمندان، نگرش علمی، ساختار دانش، پیکره دانش، فعالیت علمی، فرایند علمی، هنجار علمی، اخلاق علمی، شخصیت علمی
چکیده هدف: هدف این پژوهش شناسایی و دسته بندی شاخص ها و مصداق های رفتار علمی دانشمندان است. روش: ابتدا متون مربوط به حوزه های مختلف درباره رفتار علمی و به طور عام ویژگی های دانشمندان و فرایندهای علمی مرور شد و مفاهیم کلیدی به صورت تطبیقی در جدول هایی قرار گرفت. سپس با استفاده از مبانی نظری روان شناسی رفتار، مفاهیم دسته بندی گردید و در نهایت به صورت تحلیلی روابط بین آنها بیان گردید. یافته ها: این مطالعه نشان داد که مفاهیم مرتبط با ویژگی های فکری و رفتاری دانشمندان به طور پراکنده در متون حوزه های مختلف علمی مانند روان شناسی رفتار، جامعه شناسی علم، و روش شناسی پژوهش قابل تشخیص است و می توان آنها را در پنج شاخص کلی قرار داد. این دسته بندی منطبق با نظریه رفتار مستدل و رفتار برنامه ریزی شده فیش باین و آیزن (1975) است. نتایج: در بیشتر متون، به شاخص هنجارها بیش از سایر شاخص ها پرداخته شده است. برخی از شاخص ها نیز ( مانند ساختار دانش و نگرش علمی) بسیار کمتر در متون مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی، شاخص های شناسایی شده در این مطالعه منطبق با مبانی نظری روان شناسی رفتار است و دارای یک چرخه مداوم و پایدار در جامعه علمی است که پیوسته در حال رشد است. کاربردهای احتمالی: شناسایی این شاخص ها به سازمان هایی که مسئولیت تربیت پژوهشگر را برعهده دارند، به ویژه دانشگاه ها، کمک می نماید که معیاری برای تعیین هدف و اندازه گیری تحقق آن در اختیار داشته باشند. شاخص های شناسایی شده در این پژوهش می تواند مبنای برخی پژوهش ها در حوزه علم اطلاعات شود. اصالت/ارزش: این پژوهش شاخص های نسبتاً کاملی را برای مطالعه رفتار علمی دانشمندان معرفی نموده است. پنج شاخص کلی شناسایی شده در این پژوهش تاکنون باهم در متون دیگر بحث نشده است.
پژوهشگران سید مهدی حسینی (نفر اول)، محمد حسین دیانی (نفر دوم)