توسعه ی شتابان شهرها و ازدیاد روزافزون جمعیت شهری در دهه های اخیر، برنامهریزی، مدیریت و کنترل شهرها را بیش از پیش با مشکل مواجه کرده است. این مشکل در زمان وقوع بحرانهای طبیعی و بهویژه زمانی که با ناهنجاریهای اجتماعی همراه میشوند، بسیار پیچیدهتر میگردد. تعیین میزان آسیبپذیری بافتهای شهری با در نظر داشتن عوامل مؤثر بر آسیبپذیری، یکی از الزاماتی است که باید پیش از وقوع حوادث و بهمنظور آمادگی هرچه بیشتر برای مدیریت کارآمد بحران در شهرها، صورت پذیرد. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) از قدرتمندترین ابزارهایی است که در صورت کفایت اطلاعات ورودی، میتواند با تواناییهای تحلیلی منحصر به فردش، به بهترین شکل ممکن ما را در تعیین پتانسیل آسیبپذیری محدودههای شهری یاری رساند. در این پژوهش، ابتدا با بهرهگیری از (GIS)، نقشهی میزان آسیبپذیری در منطقهی 6 شهرداری تهران با توجه به معیارهای کالبدی، اجتماعی- اقتصادی و امنیتی تهیه شده است. برای تهیهی این نقشه تعداد 38 شاخص ملاک قرار گرفته و در نهایت با روی هم گذاری لایههای اطلاعاتی مربوط به این شاخصها، میزان آسیبپذیری منطقه در 5 طبقه (از کمترین آسیبپذیری تا مناطق کاملاً مسئلهدار) مشخص گردید، سپس مناطقی که دارای قابلیت استقرار مراکز امداد و نجات در منطقه و اطراف آن هستند تعیین شدند. در نهایت با استفاده از تحلیل شبکه کوتاهترین مسیرهای دسترسی به محل حادثه مشخص گردیدند. براساس نتایج بهدست آمده بیشترین میزان آسیبپذیری منطقه در بخش مرکز و جنوب شرقی منطقه است. بیش از 60 درصد ساختمان های این محدوده بسیار آسیبپذیر بوده و بخش عمده ای از آنها جزو بافتهای مسئلهدار هستند؛ همچنین کمترین میزان آسیبپذیری مربوط به بخش های شمال منطقه است که عمدهی آن دارای پتانسیل آسیبپذیری نسبتاً پایین است.
