یوسف سهرابی

پرایمینگ بذر تکنیکی نسبتاً جدید، ساده و کم هزینه برای بهبود صفات مرتبط با جوانه زنی و استقرار گیاهچه در شرایط تنش و عدم تنش می باشد. هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ‎بذر روی برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیک سه رقم گندم نان در شرایط کاشت لوله های گلدانی داخل مزرعه بود. در این تحقیق، سه رقم گندم نان (ریژاو، سرداری و کریم) و 11 تیمار پرایمینگ بذر، شامل پرایمینگ هورمونی: جیبرلیک اسید با غلظت 100میلی گرم بر لیتر و 24 - اپی براسینولید با غلظت 1 میلی گرم بر لیتر، اسموپرایمینگ: کلرید پتاسیم با غلظت 100 میلی مول در لیتر و پلی اتیلن گلیکول 4000 با پتانسیل های 3/2- و 9/2- بار، پرایمینگ غذایی شامل سولفات روی آبدار با غلظت های 1/0 و 3/0 درصد وزنی-حجمی، اوره با غلظت های 2 و 4 گرم در لیتر، آسکوربیک اسید با غلظت 100 میلی گرم بر لیتر، تیمار هیدروپرایمینگ با آب مقطر یک بار تقطیر شده و تیمار شاهد بدون پرایم در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ماهیدشت کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفت. اثر رقم و تیمارهای مختلف پرایمینگ بذر بر همه صفات اندازه گیری شده، در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. رقم کریم بیشترین محتوای نسبی آب برگ (58/79 درصد)، سطح برگ پرچم (19/15 سانتی مترمربع)، حجم ریشه (9/30 سانتی مترمکعب)، وزن خشک ریشه (6/4 گرم در لوله)، وزن خشک شاخساره (7/26 گرم در لوله)، نسبت وزن خشک ریشه به شاخساره (17/0) را نسبت به ارقام دیگر داشت. رقم سرداری با ارتفاع بوته 4/98 سانتی متر و طول ریشه 118 سانتی متر نسبت به دیگر ارقام برتری نشان داد. رقم ریژاو بیشترین شاخص سبزینگی (3/46) را داشت. بیشترین محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته، سطح برگ پرچم و شاخص کلروفیل به ترتیب مربوط به تیمارهای غذایی اوره با غلظت چهار گرم در لیتر (51/81 درصد، 9/89 سانتی متر، 84/16 سانتی مترمربع و 47) و سولفات روی با غلظت 3/0 درصد (75/80 درصد، 8/88 سانتی متر، 13/16 سانتی مترمربع و 46) بود. در این تحقیق، تیمارهای پرایمینگ بذر با اوره در غلظت چهار گرم در لیتر و سولفات روی با غلظت 3/0 درصد، به‎عنوان تیمارهای برتر پرایمینگ بذر گندم برای شرایط دیم شناسایی گردیدند و به کارگیری این تیمارها احتمالاً می تواند در بهبود عملکرد دانه گندم در شرایط دیم مفید باشد.