تیمور جوادی

امروزه به دلیل تنوع بسیار در ارقام موجود درختان میوه از جمله گلابی، شناخت ارقام مختلف از روی صفات و خصوصیات ظاهری ممکن است دارای ضعف هایی باشد که امکان شناسایی ارقام مختلف را با مشکل مواجه نماید. اما شناسایی ارقام گوناگون با استفاده از دانه گرده می تواند روشی مهم و جایگزین باشد. لذا به منظور شناسایی سه رقم از گلابی های بومی استان کردستان آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان به انجام رسید. بر اساس این آزمایش، دانه گرده ارقام تلیره، شاخ شاخ و بی همرو در فصل بهار هنگام گلدهی از بساک گلها جدا شدند. به منظور مطالعه ساختار خارجی، نمونه ها پس از خشک نمودن در هوای آزاد، در سایه بر روی ورقه ترانس پارنسی خشک شدند. پس از آن دانه های گرده با چسب نقره روی هولدر قرار داده شدند. سپس با استفاده از میکروسکوپ نوریzoom با بزرگنمایی 2000 × دانه های گرده مورد بررسی اولیه قرار گرفتند تا از تعداد و حالت قرار گرفتن دانه های گرده اطمینان حاصل شود. نمونه ای که روی هولدر قرار داده شده بودند به مدت 24 ساعت به همان حالت نگهداری شده تا کاملاً خشک گردند. جهت آماده سازی نمونه برای مطالعه با استفاده از دستگاه Coating به مدت 5 دقیقه با لایه ای از طلا به ضخامتAº200 دانه های گرده پوشش داده شدند. سپس با استفاده از میکروسکوپ الکترونی اسکنینگ(SEM) مارک Hitachi مدل HHS- 2R و با زاویه صفر درجه و ولتاژ kw 30و Aµ90 داخل دستگاه قرار داده شدند. نمونه ها در بزرگنمایی × 700 تا ×10000 عکسبرداری شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که هر سه رقم از لحاظ ساختار خارجی، نقش و نگار اگزین خارجی، تعداد و حالت شیارها، وضعیت pore و sillon, colpi و نیز اندازه دانه گرده با هم تفاوت داشتند. بنابر این می توان گفت که بررسی ساختار دانه گرده روشی مطلوب برای شناسایی ارقم گلابی می باشد.