1403/09/01
شیوا خالص رو

شیوا خالص رو

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 54894415100
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی: کردستان، سنندج، بلوار پاسداران، دانشگاه کردستان
تلفن: 087-33620552

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی سازگاری، عملکرد و کیفیت دانه ارقام محلی گندم امر (Triticum turgidum ssp. dicoccon Schrank) در استان کردستان
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
تعداد دانه در سنبله، زراعت دیم، شاخص های رشد، عدد زلنی، گندم امر
سال 1397
پژوهشگران فایق سقزی(دانشجو)، غلامرضا حیدری(استاد راهنما)، شیوا خالص رو(استاد مشاور)، قادر میرزاقادری(استاد مشاور)

چکیده

ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻏﺬای ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای اﻓﺮاد ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ، از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ارﮐﺎن اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﻫﺮ ﮐﺸﻮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ، اﻓﺰاﯾﺶ روز اﻓﺰون ﺟﻤﻌﯿﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﺬاﯾﯽ، ﺷﺮاﯾﻂ اﯾﺠﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺑﻬﯿﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺍﺭﮔﺎﻧﻴﮏ، ﻣـﺼﺮﻑ ﺗﻮﻟﻴـﺪﺍﺕ ﻏــﺬﺍﻳﻲ ﺳــﺎﻟﻢ و ﺳــﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﺑﻴــﺸﺘﺮ ﮔﻨــﺪﻡ امر ﺑــﻪ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﻨﺪﻡ ﻧﺎﻥ، ﺍﻳﻦ ﮔﻴﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺕ ﻛﻴﻔﻲ ﺩﺭ ﮔﻨﺪﻡ امر ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ پروتئین بالا و عدم حساسیت های غذایی را نام برد. گندم امر به دلیل توانایی رشد در شرایط نا مناسب محیطی (از جمله مقاومت به تنش خشکی و رشد در خاک های فقیر) و نیز دارا بودن صفات اصلاحی مناسب (حفظ عملکرد در شرایط نامساعد محیطی)، می تواند در برنامه های اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد. ﺗﻮﻟﯿــﺪ ارﻗــﺎم زراﻋــﯽ با وﯾﮋﮔــﯽ ﻫــﺎی ﻣﻨﺎﺳــﺐ، ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺎﻻ و ﺗﻮﻟﯿﺪ پایدار، از اﻫﺪاف اﺻﻠﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫــﺎی ﺑــﻪﻧــﮋادی ﮔﻨــﺪم اﺳــﺖ. استان کردستان به عنوان یکی از مناطق تکامل گندم امر، دارای تنوع بالایی از ارقام محلی گندم امر می باشد و ساکنین آن گندم امر را در برنامه غذایی خود، مصرف می کنند. بنابراین به منظور مقایسه ارقام محلی گندم امر استان کردستان، مطالعه ای روی 29 رقم محلی گندم امر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به صورت دیم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. نتایج بیان کننده تفاوت در عملکرد میان این ارقام کشت شده بود، به گونه ای که ارقامی نظیر باینچوب، شریف آباد، زرینه، بهارستان، تازه آباد آصف و کانی کن در این مطالعه دارای عملکرد بیشتری نسبت به سایر ارقام کشت شده بودند که این امر را به دلیل داشتن ویژگی های مناسبی نظیر تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول اکستراژن، پدانکل و پنالتی میت، طول و وزن سنبله، طول ریشک، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد بیولوژیک بیشتر بود. در این مطالعه تولید بالای عملکرد بیولوژیک توسط ارقام ذکر شده منجر به افزایش تولید عملکرد دانه شد، زیرا در شرایط دیم سهم انتقال مجدد در عملکرد نقش اساسی دارد و اگر چه شاخص برداشت در این ارقام کاهش یافت ولی داشتن عملکرد بیولوژیک بالا منجر به افزایش عملکرد دانه در این ارقام شد. عملکرد بیولوژیک بالا در این ارقام به سبب داشتن شاخص سطح برگ بالا، سرعت رشد محصول بیشتر و در نهایت تجمع ماده خشک بیشتر بود.