شهلا حسینی

جنس . ،Allium Lبهویژه زیر جنس Melanocrommyumشامل بخشهایی است که از لحاظ تاکسونومیکی بسیار پیچیده هستند. موقعیت سیستماتیکی گونههای هرکدام از بخشها، در طول زمان بهدفعات بازبینیشده است. در مطالعه ی حاضر تنوع ژنتیکی بین 32اکوتیپ متعلق به 10گونه مختلف از جنس Alliumو ارتباط آنها با استفاده از نشانگرهای ISSRمورد بررسی قرار گرفت. نه آغازگر مورد استفاده، 166نوار چندشکل را با میانگین 18نوار به ازای هر آغازگر تولید کردند. از بین آغازگرهای مورد استفاده، آغازگر ،ISSR873با 27نوار، بیشترین و آغازگر ISSR4با 2نوار کمترین تعداد نوار چندشکل را ایجاد نمودند. شاخص اطلاعات چندشکلی ( )PICنشانگرها بین 0/04تا 0/43متغیر بود. تجزیه خوشهای به روش UPGMAو تجزیه به مختصات اصلی، اکوتیپهای موردمطالعه را در چهار گروه قرار داد. نتیجه تجزیه خوشهای و تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که بیشتر گونههایی که از لحاظ مورفولوژیکی به هم شبیه هستند در گروههای نزدیک به هم قرار گرفتند. بر اساس ضریب تشابه دایس، بیشترین درصد تشابه در بین اکوتیپهای Allium stipitatumو 72( Allium saralicumدرصد) Allium iranicum وAllium tripedale و کمترین شباهت در بین اکوتیپهای گونههایMelanocrommyum از زیر جنس ( 12درصد) بهدست آمد. اکوتیپهای با کمترین درصد تشابه به زیرجنسهای Alliumو Nectaroscordumتعلق دارند که در خوشههای مجزا قرار گرفتند. بر اساس نتایج، اکوتیپهای بخشهای Melanocrommyum ،Pseudoprasonو Procerallium بیشترین قرابت را نشان دادند. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که نشانگرهای ISSRبرای طبقهبندی گونههای جنس Allium مفید بوده و پتانسیل کافی برای بررسیهای فیلوژنتیک گونهها را دارا هستند. بهعلاوه با توجه به نتایج مبنیبر وجود تنوع ژنتیکی قابلتوجه در بین اکوتیپهای مطالعه شده از گونههای وحشی جنس ،Alliumاز این تنوع میتوان در آینده در فرآیندهای بهنژادی گونههای زراعی بهره جست.