فرسایش خاک یک مشکل جهانی و تهدیدی جدی برای منابع آب و خاک محسوب می شود. یکی از عوامل کلیدی در تعیین کمیت و کیفیت فرسایش خاک، پوشش گیاهی می باشد. حفظ و احیای پوشش گیاهی یکی از راهکارهای مؤثر جهت جلوگیری از فرسایش خاک است. این تحقیق به منظور تعیین اثر ترکیب و تنوع گیاهی بر رواناب و رسوب با استفاده از شبیه ساز باران در اراضی مرتعی روستای آجگره استان کردستان انجام شد. برای این منظور 17 تیمار؛ شامل خاک لخت، دیمزار رها شده، پوشش لاشبرگ 100 درصد، کریپتوگام (نهانزادان آوندی)، فرم های رویشی گراس، بوته، پهن برگ و ترکیبی از انواع پوشش گیاهی در سه درصد پوشش شامل حداکثر (50 درصد)، متوسط (20 درصد) و فاقد پوشش (خاک لخت) برای مطالعه انتخاب و شبیه سازی باران انجام شد. شبیه سازی بارش در قالب 59 پلات 0.0625 مترمربعی، با شدت 360 میلی لیتر بر دقیقه و به مدت 5 دقیقه انجام و در هر پلات رواناب و رسوب جمع آوری شد. جهت تعیین خصوصیات خاک در هر پلات، یک نمونه خاک از عمق 30-0 سانتی متری سطح خاک جمع آوری شد. جهت بررسی اثر تنوع و ترکیب گیاهی بر مؤلفه های رواناب، رسوب، ضریب رواناب، غلظت رسوب و آستانه شروع رواناب از آنالیز واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که از لحاظ میزان رواناب، رسوب، ضریب رواناب و آستانه شروع رواناب بین تیمارهای مورد نظراختلاف معنی داری وجود دارد، اما میزان غلظت رسوب فاقد اختلاف معنی دار است. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار رواناب، رسوب و ضریب رواناب به ترتیب در تیمارهای دیمزار رهاشده (با پوشش صفر درصد) و ترکیب گیاهی پهن برگ - کریپتوگام (با پوشش 50 درصد) مشاهده شد. کمترین و بیشترین زمان آستانه شروع رواناب نیز به ترتیب در تیمارهای دیمزار رهاشده و ترکیب گیاهی گراس- کریپتوگام مشاهده شد. در کل در فرم رویشی گراس نسبت به دو فرم رویشی دیگر، مقدار رواناب و رسوب کمتری مشاهده شد. نتایج این تحقیق شواهدی مبنی بر ارتباط مستقیم بین تنوع ترکیب گیاهی و مقدار رواناب و رسوب ارائه داد. پلات های با مقادیر شاخص غنا، تنوع گونه ای و یکنواختی بالا، باعث بهبود پایداری خاک و کاهش مقدار رواناب و رسوب شده است.
