هدف نهایی تولید در هر سیستم اقتصادی، افزایش مطلوبیت از طریق مصرف است، اما الگوی کنونی مصرفگرایی، بحرانهای زیستمحیطی را تشدید کرده است. در پاسخ به این چالش، مصرف پایدار به عنوان یک راهبرد کلیدی برای دستیابی به توسعه پایدار مطرح شده است. این پژوهش با هدف تعیین و سنجش عوامل مؤثر بر رفتار مصرف پایدار در بین شهروندان شهر سنندج انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را مصرف کنندگان شهر سنندج تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی، تعداد 305 پرسشنامه استاندارد گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها از روش رگرسیون لجستیک ترتیبی استفاده گردید. مهمترین عوامل تأثیرگذار بر رفتار مصرف پایدار به شرح زیر شناسایی شدند؛ عامل ارزشها قویترین تأثیر مثبت را داشت. عامل اقتصادی و حمایتی بهعنوان دومین اثر معنادار قدرتمند ظاهر شد. عامل اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری داشت. عامل دانش و آگاهی نیز تأثیر مثبت خود را نشان داد و عامل باورها یک رابطه منفی و معنادار را نشان داد که حکایت از وجود باورهای بازدارنده در جامعه مورد مطالعه دارد. عامل فرهنگی نیز اگرچه ضریب مثبت داشت، اما در سطح اطمینان 95 درصد معنادار نبود، اما در سطح اطمینان 90 درصد معنادار است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رفتار مصرف پایدار پدیدهای چندبعدی است که هم توسط عوامل درونی (ارزشها، دانش) و هم عوامل بیرونی (عوامل اجتماعی، اقتصادی) شکل میگیرد. بنابراین، ترویج مصرف پایدار نیازمند یک راهبرد تلفیقی است که همزمان بر آموزش و فرهنگسازی (برای نهادینه کردن ارزشها و اصلاح باورهای نادرست)، ایجاد هنجارهای اجتماعی مثبت و طراحی مشوقهای اقتصادی و حمایتی متمرکز باشد.
