1403/10/02
پارسا یعقوبی جنبه سرائی

پارسا یعقوبی جنبه سرائی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 65465132
دانشکده: دانشکده زبان و ادبیات
نشانی: دانشکده زبان و ادبیات
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
استراتژی تابو و طفره در زبان فارسی و کردی
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
زبان فارسی، زبان کُردی میانه، تابو، خوشایندسازی، الگوی وارن
سال 1400
پژوهشگران هیرش کریم حمید(دانشجو)، پارسا یعقوبی جنبه سرائی(استاد راهنما)، تیمور مالمیر(استاد مشاور)

چکیده

تابوها مقولات و مفاهیمی هستند که به واسطه حرمت عرفی، نظم و نزاکت اجتماعی، دینی و سیاسی و غیره از ذکر یا استفاده از آن ها پرهیز می شود. مقوله تابو فرهنگ وابسته بوده و میزان تابو بودن آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر و همچنین از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است و در هر زبانی، درجات مختلفی از محدودیت و ممنوعیت را برای گویشوران آن زبان ها رقم می زنند. بر همین اساس کاربران زبان بنا به انواع تعهد، نگرانی یا ضرورت نظم اجتماعی، با وجوهی از روش ها از بکارگیری واژگان و تعابیر تابویی، طفره می روند، یکی از راهکارهای این جریان هم، استفاده از فرایند خوشایندسازی زیانی است. آن هم به کاربردن آن دسته از کلمات و عباراتی است که در مقایسه با واژگانی تابویی نرم تر و ملائم تر هستند و نزد جامعه مقبول تر و زیباترند. در این نوشتار بر مبنای زبانشناسی اجتماعی و به شیوه توصیفی- تحلیلی، وجوه خوشایندسازی و چگونگی طفره رفتن گویشوران فارسی زبان و کُردزبان (کُردی میانه) با تکیه بر الگویی « مدل وارن 1992» طبقه بندی، دلالت یابی و تفسیر شده است. البته در مواردی هم بنا به ظرفیت داده ها از مفاهیم صورتبندی شدۀ محققان دیگر بهره برده شده است. نتیجه نشان می دهد که بنا به بافت اجتماعی-فرهنگی حاکم بر جامعۀ موضوع تحقیق، پشتوانۀ اصلی خوشایندسازی در زبان فارسی و کُردی میانه مناسبات اخلاقی-اجتماعی، دینی، سیاسی و عرفی و روانی است و موضوعات و حوزه های خوشایندسازی نیز در هر دو زبان عمدتاً شامل موضوعات اخلاقی، دینی، سیاسی و عرفی است که وجه جنسی و جسمانی تابوها که ذیل امر اخلاقی و عرفی است، بیشتر از بقیه به چشم می آید. بر همین حسب گویشوران مذکور با گرایش به انواع شگردهای طفره با ساخت معنایی و صوری به خوشایندسازی زبانی روی آورده؛ که در این میان بکارگیری شگردهای استعاره، مجاز، واژگان مبهم، عبارات اشاره ای، هم معنایی، وام واژه، واژگان خنثی کننده بنا به ماهیت خاص خود، بیشتر در میان آنها رواج دارد.