هدف از این مطالعه، بررسی اثر سطوح مختلف اسپرس با پلی اتیلن گلیکول( به نسبت مساوی با تانن متراکم اسپرس)، به عنوان جایگزین یونجه بر خصوصیات تخمیر شکمبه ای در شرایط برون تنی(آزمایش اول) و قابلیت هضم ظاهری، متابولیت های شیمیایی خون، تولید و ترکیب شیر درگاوهای شیرده(آزمایش دوم) بود. آزمایش اول به منظور بررسی سطوح مختلف (صفر، 25، 50، 75 و 100) جایگزینی یونجه با اسپرس بر خصوصیات تخمیر شکمبه ای جیره حاوی50:50 علوفه: کنسانتره در شرایط برون تنی طراحی شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اسپرس باعث کاهش ناپدید شدن ماده ی خشک، پروتئین خام و میزان گاز تولیدی نسبت به تیمار شاهد شد(0.05>P)، اما اثر معنی داری بر غلظت نیتروژن آمونیاکی(0.05
P). مقدار کل اسیدهای چرب فرار، اسیدیته ی شکمبه ایی، نسبت مولی استات، والرات، ایزووالرات و نسبت اسیدهای چرب گلوکوژنیک به غیر گلوکوژنیک تغییر معنی داری نداشتند(0.05
P). تولید و ترکیب شیر، بازدهی خوراک مصرفی و متابولیت های شیمیایی خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند(0.05