عثمان عزیزی

هدف از این آزمایش بررسی اثرات استفاده از دانه وکنجاله سویای تخمیری و عمل آوری شده حرارتی بر عملکردگاوهای شیرده هلشتاین بود. به این منظور 12 راس گاو شیرده هلشتاین درقالب طرح مربع لاتین4×4 گردان (چهار تیمار و چهار دوره ) به کار گرفته شد. در این آزمایش تیمارهای آزمایشی شامل دانه کامل سویای عمل آوری شده حرارتی و تخمیر به مدت 48 ساعت (Sigma)، کنجاله سویای عمل آوری شده حرارتی و تخمیر به مدت 72 ساعت (P+) وکنجاله سویای عمل آوری شده حرارتی و تخمیر به مدت 48 ساعت (SBM) به عنوان منابع پروتئین عبوری جایگزین گلوتن ذرت شد. به منظور بررسی تاثیر روش های عمل آوری بر ناپدید شدن شکمبه ای، پس از شکمبه ای و کل دستگاه گوارش پروتئین خام و تعیین میزان پروتئین قابل تجزیه و میزان پروتئین عبوری از شکمبه از روش سه مرحله ای آنزیمی استفاده شد. نتایج نشان داد که روش عمل آوری دارای اثر معنی داری بر ناپدید شدن شکمبه ای پروتئین خام بودند (05/0>P). ناپدید شدن شکمبه ای پروتئین خام در SBM و گلوتن ذرت بصورت معنی داری پایین تر از Sigmaو P+بود (05/0>P) اما اختلاف معنی داری بین تیمار SBM و گلوتن ذرت وجود نداشت. میزان ناپدید شدن پس از شکمبه ای (کیلوگرم \کیلوگرم پروتئین عبوری) پروتئین عبوری در تیمار SBM و گلوتن ذرت بیشتر از سایر تیمارهای آزمایش بود (01/0>P). ناپدید شدن پروتئین خام درکل دستگاه گوارش در تیمارهای آزمایشی کمتر از گلوتن ذرت بود و تیمار SBM نیز بالاتر از Sigmaو P+ بود (01/0>P). جایگزینی SBM، Sigma و P+در مقایسه باگلوتن ذرت اثر معنی داری بر میزان ماده خشک مصرفی، نیتروژن آمونیاکی شکمبه، تولید و ترکیبات شیر و پارامتر های بیوشیمیایی سرم خون نداشتند. اما بصورت معنی داری قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام و همچنین غلظت آلبومین و نیتروژن اوره ای سرم خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (01/0>P). قابلیت هضم ظاهری ماده خشک در تیمار SBM بیشتر(01/0>P) و نیتروژن اوره ای سرم خون در تیمارهای SBM، Sigmaو P+کمتر(05/0>P) از گروه شاهد بود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در جیره گاوهای شیرده از SBM می تواند به عنوان منبع پروتئین عبوری به جای گلوتن ذرت استفاده شود.