هدف اصلی این تحقیق شناخت فرهنگ آموزش مدرسه تیزهوشان برای درک چالشها و فرصتهای آموزشی در این مدارس و حرکت بسوی بهبود شرایط آموزشی آنها بود. رویکرد تحقیق تلفیقی و راهبرد مورد استفاده تلفیقی همزمان بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش دانش آموزان، والدین، دبیران، مدیر و معاوناندبیرستان دخترانه تیزهوشان شهرستان مریوان بودند. برای انتخاب در بخش کیفی به صورت تصادفی از هر گروه 10 نفر و در بخش کمی کلیه دانش آموزان (168 نفر) انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه، مشاهده و پرسشنامه فرهنگ آموزشی مدارس استفاده شد. نتایج پژوهش در بخش کمی نشان داد که فضای عاطفی یکنواخت در مدرسه دوکساهای غالب مدرسه ای، عاملیت منفی و بار شناختی سخت گیرانه در مدرسه مورد مطالعه در سطح معنی داری وجود دارد. نتایج کیفی پژوهش نشان داد که بار شناختی بالا از فعالیتهای آموزشی، هسته اصلی چارچوب مفهومی بود و عوامل اجتماعی و محیط آموزشی، عوامل و زمینه-های علی آن بودند. همچنین خانواده، نقش میانجی و مداخله گر در تشدید بار شناختی زیاد در محیط آموزشی مدرسه داشت. پیامدهای این پدید یعنی بار شناختی زیاد، جنبه عاطفی و اجتماعی داشت.
