هدف این پژوهش مطالعه مفهوم و ابعاد شهروندی دانشگاهی در نظام آموزش عالی ایران است. راهبرد پژوهش، آمیخته اکتشافی است. روش پژوهش کیفی پدیدارشناسی تفسیری است. در بخش کیفی، مشارکت کنندگان شامل 34 نفر از اساتید و دانشجویان در دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، کردستان و بو علی سینا بودند که به صورت هدفمند و با روش نمونه گیری نظری، انتخاب و فرآیند جمع آوری اطلاعات تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA استفاده شد. نتایج پژوهش شامل 7 مضمون فراگیر بود که عبارت از: مفهوم شهروندی دانشگاهی حقوقی-قانونی؛ دانش آموخته شهروند؛ شهروندی دانشگاهی چندفرهنگه؛ شهروند علم گرا؛ شهروندی دانشگاهی مبتنی بر مکانیسم عرضه و تقاضا، شهروندی دانشگاهی به مثابه یک مقوله اقتصادی و شهروندی فرهنگی است. بخش کمی با استفاده از روش توصیفی و با بهره گیری از پیمایش انجام شد. جامعه آماری شامل اساتید و دانشجویان در دانشگاه های مذکور بودند که از این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، به ترتیب دانشگاه، دانشکده ها و گروه های آموزشی به عنوان خوشه انتخاب و پرسشنامه ها به صورت کاملا تصادفی در بین خوشه های منتخب اجرا شد. در بخش کمی، بعد از طراحی ابزار پرسشنامه بر اساس یافته های بخش اول، آزمون نرمال بودن داده ها انجام و از روش تحلیل عامل تاییدی برای روایی پرسشنامه استفاده شد که این کار برای بخش مفهوم فساد؛ عوامل موثر بر فساد علمی و همچنین پیامدها انجام شد. در ادامه با استفاده از روش خی دو و تحلیل فریدمن، ابعاد، عوامل و پیامدهای فساد آکادمیک از نظر اساتید بررسی شد. نتایج نشان می دهد که شهروند دانشگاهی حقوقی- قانونی با داشتن بالاترین میانگین و رتبه (89/6) بیشترین اهمیت را از دیدگاه اساتید و دانشجویان به عنوان مفهوم شهروند دانشگاهی دارا می باشد و بُعد شهروندی دانشگاهی فرهنگی با داشتن میانگین پایین ترین میانگین و رتبه (35/2) کمترین ارزش را داشته است. نتایج ابعاد و مولفه های شهروند دانشگاهی نشان می دهد که اخلاق حرفه ای و آکادمیک بیشترین اهمیت و بُعد ایفای نقش دانشگاه عامل(ناظر و ارزیاب اجتماعی) کمترین ارزش را در بین ابعاد و مولفه ی شهروند دانشگاهی داشته است.
