مهدی زمستانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی دشواری تنظیم هیجان در ارتباط بین سبک‌های فرزندپروری ادراک‌شده و تعارض خانواده با اختلالات برونی‌ساز نوجوانان انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان مقاطع متوسطه اول و دوم شهرستان دیواندره بود که بر اساس پروتکل کلاین (2010)، 240 نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه مشکلات رفتاری کودک آخنباخ (ASEBA)، پرسشنامه ارزیابی انطباق‌پذیری و همبستگی خانواده (FACES-III)، پرسشنامه تنظیم هیجان کودکان و نوجوانان (ERQ-CA) و پرسشنامه سبک‌های فرزندپروری ادراک‌شده گرولینک (نسخه کالج) بودند. داده‌ها پس از جمع‌آوری و غربالگری با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای SPSS-26 و SmartPLS-4.1 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که مسیر مستقیم سبک‌های فرزندپروری ادراک‌شده به اختلالات برونی‌ساز معنادار نبود (B = -0.167، T = 1.002، p = 0.316، f² = 0.02) و همچنین تعارض خانواده نیز اثر مستقیم معناداری بر اختلالات برونی‌ساز نداشت (B = 0.467، T = 1.063، p = 0.288، f² = 0.03). در مقابل، دشواری تنظیم هیجان اثر مستقیم و معناداری بر اختلالات برونی‌ساز نشان داد (B = 0.275، T = 2.217، p = 0.028، f² = 0.07). علاوه بر این، اثر غیرمستقیم سبک‌های فرزندپروری ادراک‌شده بر اختلالات برونی‌ساز از طریق دشواری تنظیم هیجان معنادار بود (B = -0.107، T = 2.015، p = 0.044)، همان‌طور که اثر غیرمستقیم تعارض خانواده نیز از طریق دشواری تنظیم هیجان معنادار به دست آمد (B = 0.116، T = 2.342، p = 0.021). به طور کلی نتایج نشان داد که اگرچه عوامل خانوادگی به صورت مستقیم پیش‌بینی‌کننده مشکلات برونی‌سازی نوجوانان نیستند، اما از طریق دشواری در تنظیم هیجان نقش مهمی در بروز این مشکلات ایفا می‌کنند. بنابراین، مداخلات پیشگیرانه و درمانی می‌توانند با تأکید بر آموزش مهارت‌های تنظیم هیجان و بهبود روابط خانوادگی، از شدت مشکلات برونی‌سازی نوجوانان بکاهند.