سیل یکی از مخرب‌ترین بلایای طبیعی است که هر ساله خسارات قابل توجهی به زیرساخت‌ها، محیط زیست و جوامع انسانی وارد می‌کند. اقلیم خشک و نیمه خشک ایران، به همراه پراکنش نامناسب بارش، وقوع جریان‌های سیلابی را تشدید کرده و مدیریت بهینه این پدیده را ضروری ساخته است. جهت بررسی رابطه بارش-رواناب، به دلیل محدودیت در آمار موجود و در دسترس، می‌بایست مدلی انتخاب گردد که بتواند رواناب را با کمترین پارامترها و با دقت قابل قبولی شبیه‌سازی نماید. در این پژوهش، با هدف شبیه‌سازی فرآیند بارش-رواناب در حوضه نوره (کوه آبیدر سنندج)، مدل HEC-HMS به کار گرفته شده است. داده‌های مربوط به بارش و خصوصیات حوضه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پردازش و به عنوان ورودی مدل استفاده شده‌اند. نتایج نشان داد که ترکیب مدل HEC-HMS و GIS دقت برآورد پارامترهای هیدرولوژیکی، مانند شماره منحنی (CN) و زمان تاخیر، را افزایش داده و زمان مدلسازی را کاهش داده است. برآورد دبی اوج لحظه‌ای برای دوره‌های بازگشت مختلف (2 الی 100 سال) نشان می‌دهد که مقدار دبی حداکثری تولید شده در این حوضه بین 2.63 تا 19.93 مترمکعب بر ثانیه متغیر است. همچنین، مقایسه نتایج مدل HEC-HMS با روش تجربی دیکن نشان داد که مدل HEC-HMS دقت بیشتری دارد. در نهایت، تحلیل ظرفیت عبور سازه‌های هیدرولیکی موجود در منطقه نشان داد که برخی از این سازه‌ها در مواجهه با دبی‌های حداکثری طراحی شده، کارایی لازم را ندارند. این پژوهش می‌تواند اطلاعات ارزشمندی برای مدیریت ریسک سیلاب و طراحی سازه‌های آبی در حوضه نوره ارائه دهد و به بهبود برنامه‌ریزی‌های هیدرولوژیکی در مناطق مشابه کمک می‌کند.
