1403/02/13
محمد دارند

محمد دارند

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 26664517400
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
نشانی: سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکده منابع طبیعی، گروه آب و هواشناسی
تلفن: 08736620551

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی مقدار، تداوم و زمان بارش درایستگاه ایلام‍‍
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
بارش، روند، تداوم، رژیم بارش، ایلام
سال 1393
پژوهشگران سعیده کرمی(دانشجو)، محمد حسین قلی زاده(استاد راهنما)، محمد دارند(استاد مشاور)

چکیده

بدون شک بارش یکی از سنجه های مهم جوی است که رفتار آشوبمندی را در زمان و مکان از خود نشان می دهد. هدف از انجام این پژوهش واکاوی وردایی مقدار، دوام و زمان رخداد بارش در ایلام است. برای انجام آن داده های روزانه ی بارش ایستگاه همدید ایلام طی بازه ی زمانی 1/3/1365 تا 31/6/1391 از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. یک پایگاه داده در ابعاد 7×9620 ایجاد شد که بر روی سطرها زمان(9620روز) و بر روی ستون هفتم آن میزان بارش روزانه ی ثبت شده بر روی ایستگاه همدید ایلام قرار گرفت. ابتدا همگنی و ناهمگنی داده های ماهانه ی بارش به کمک دو آزمون انحرافات تجعی و آزمون بیشینه ی ورسلی مورد آزمون قرار گرفت. سپس معناداری روند به کمک آزمون ناپارامتریک من کندال در سه سطوج اطمینان 90، 95 و 99 درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای برآورد شیب از تخمینگر شیب سن بهره گرفته شد. سال جهش در سری زمانی مقادیر ماهانه ی بارش به کمک دو آزمون همگنی یاد شده نیز شناسایی شد و معناداری تفاوت در میانگین سری زمانی قبل و بعد از سال جهش به کمک آزمون من ویتنی ارزیابی شد. لازم به ذکر است که برای محاسبه ی تداوم بارش، روز بارشی روزی در نظر گرفته شد که 5/0 میلی متر و بیشتر در یک روز بارش ثبت شده باشد. برای آنکه وردایی زمانی و رژیم بارش را بسنجیم از نمایه ی نسبت بارش دریافتی ماهانه بهره گرفته شد. یافته ها نشان داد که مقادیر بارش دریافتی طی ماههای مختلف سال در ایستگاه همدید ایلام ایستا و مانا نیست. بنابراین می توان تحلیل روند را بر روی سری زمانی مقادیر بارش انجام داد. برازش آزمون ناپارامتریک من کندال بر روی سری زمانی کلی بارش ایلام نشان داد که مقدار بارش دریافتی ایلام طی دوره ی مورد مطالعه وردایی معناداری را به لحاظ آماری از خود نشان می دهد. نوع روند و نرخ تغییرات در ماههای مختلف سال یک اندازه و همسان نیست. در ماههای پربارش ایلام، مقادیر بارش دریافتی روند نزولی و معناداری را از خود نشان می دهند درحالیکه در ماههای کمبارش و خشک مقدار دریافتی بارش ایلام روند مثبت و افزایشی را نشان می دهند. نرخ کاهشی مقدار بارش دریافتی ماه اسفند به نسبت سایر ماههای دیگر سال بیشینه است. روند سری زمانی مجموع بارش دریافتی سالانه ی ایلام نشان داد که بطور متوسط هر ساله 57/12 میلی متر از میزان بارش دریافتی سالانه کاسته شده است. کاهش این مقدار بارش در سطح اطمی