لقمان قهرمانی

در منطقه انجام این پژوهش (بخش آرمرده) هر خانوار جنگل نشین، سامان عرفی (گلاجار) تحت اختیار خود (به مساحت کمتر از 40 هکتار) را به 3 یا 4 قسمت با مقدار محصول یکسان تقسیم کرده و هر ساله در یک قسمت تحت عنوان شان گلا (شان گلای خرت) به سرشاخه زنی (گلازنی) درختان بلوط می پردازند. ارزیابی تغییرات نمایه های زیست سنجی درختان بلوط در اثر گلازنی، برآورد میزان تولید برگ و تعیین ضریب وزن برگ تولیدی طی فرآیند گلازنی به عنوان اهداف پژوهش پیش رو تعیین شدند. پژوهش حاضر در گلاجارهای منتخب توسط خدری (1393) به انجام رسید. بدین منظور در مرحله آماربرداری اولیه (قبل از گلازنی در مرداد 1394) مشخصه های نوع گونه، قطر برابر سینه ی درخت، قطر یقه، ارتفاع کل، ارتفاع تاج و دو قطر عمود برهم تاج برای تمامی درختان با قطر برابر سینه ی مساوی و بیش از پنج سانتی متر مورد اندازه گیری قرار گرفته و موقعیت مکانی درختان گلازنی شده و گلابری شده نیز با استفاده از GPS ثبت شد. در مرحله آماربرداری ثانویه (همزمان با انجام گلازنی در شهریور 1394) علاوه بر ثبت مجدد مشخصه های کمی فوق، موقعیت مکانی دارگلاها با استفاده GPS ثبت و تعداد قوپن، فاصله حمل باخه ها از درخت گلازنی شده تا دارگلاها، تعداد و وزن متوسط باخه های تولیدی هر درخت اندازه گیری شد. جهت محاسبه وزن برگ تولیدی 10 درصد از باخه ها در هر گلاجار، به صورت تصادفی انتخاب و وزن هر باخه اندازه گیری شد. با هدف تعیین وزن خشک برگ تولیدی، شاخه ها و برگ های جمع آوری شده از درختان نمونه به آزمایشگاه منتقل شد. برگ ها به مدت 48 ساعت و شاخه ها به مدت 72 ساعت در دمای 80 درجه سانتی گراد در کوره آون، خشک شدند. در نهایت وزن خشک برگ با همان ترازو توزین شد. برای ارزیابی تغییرات نمایه های زیست سنجی درختان بلوط در فرآیند گلازنی از آزمون آماری ویلکاکسون و از آزمون تی مستقل جهت مقایسه وزن خشک برگ استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که از میان تمامی نمایه های مورد بررسی (ارتفاع کل، ارتفاع تنه، ارتفاع تاج و سطح تاج)؛ بیشترین تغییرات ناشی از فرآیند گلازنی بر نمایه سطح تاج اعمال می شود. بیشترین میزان تغییرات سطح تاج نیز متعلق به شان گلای کورپه- کور می باشد. دلیل آن، این است که در سال دوم پس ازگلازنی تعداد شاخه های فرعی افزایش یافته و در نتیجه سطح تاج بزرگتری ایجاد می شود. در فرآیند گلازنی متوسط