لقمان قهرمانی

جنگل های زاگرس شمالی یک منبع معیشتی برای مردمان ساکن در این منطقه به حساب می آیند. در این منطقه ترکیبی از سه زیر سیستم دامداری، کشاورزی و جنگلداری سنتی شکل گرفته است؛ در نتیجه سیستم معیشتی مردم محلی به صورت اگروسیلوپاستورال می باشد. در زاگرس شمالی، به منظور تأمین علوفه زمستانی دام سرشاخه زنی درختان تحت عنوان گلازنی انجام می گیرد؛ در این شکل از جنگلداری سنتی، جنگل نشینان با رعایت دوره های چرخشی سه یا چهار ساله و یکسری قوانین عرفی، علوفه مورد نیاز دام را از جنگل تأمین می کنند. این تحقیق با هدف توصیف کمّی شان گلاها، تعیین مقدار برداشت سالیانه و تعیین الگوی گلازنی در گلاجارها در منطقه آرمرده بانه انجام گرفت. در ابتدا و قبل از شروع فصل گلازنی سه گلاجار انتخاب گردید. سپس در هر شان گلا با انجام آماربرداری صد در صد برای تمامی گونه های با قطر برابر سینه بیشتر از 5 سانتی متر، مشخصه های قطر برابر سینه درخت، ارتفاع کل، ارتفاع تنه و دو قطر بزرگ و کوچک تاج در دو جهت عمود برهم اندازه گیری شد. در فصل گلازنی (اواسط شهریور ماه) و در شان گلای خرت هر یک از گلاجارهای انتخاب شده، تعداد کل باخه های تک تک درختان گلازنی شده شمارش و 10 درصد از کل باخه های هر درخت با استفاده از ترازو (با دقت 20 گرم) توزین گردید. همچنین موقعیت هر دارگلا و تمام درختانی که باخه های آن ها بر روی دارگلای مورد نظر قرار گرفت با استفاده از GPS ثبت گردید. فاصله افقی و آزیموت دورترین درخت نسبت به دارگلا تعیین گردید. همزمان با گلازنی درختان، مشخصه های کمی درختان گلازنی شده ثبت شد و داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای SPSS 16، Excelو Arc GIS 9/3مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که متوسط وزن باخه های انباشته شده بر روی دارگلا در سطح منطقه مورد مطالعه 8/599 کیلوگرم می باشد. متوسط وزن باخه های انباشته شده بر روی دارگلا و حداکثر فاصله ی حمل باخه تا دارگلا به ترتیب برای شان گلای خرت گلاجار شماره یک، 559/1 کیلوگرم و54/7 متر، برای شان گلای خرت گلاجار شماره دو، 630/6 کیلوگرم و 46/0 متر و برای شان گلای خرت گلاجار شماره سه، 710/6 کیلوگرم و 61/0 متر به دست آمده است. تعداد درختان متعلق به هر دارگلا و مقدار برداشت هر دارگلا را فاصله درختان از دارگلا، تعداد درختان اطراف دارگلا و توان دارگلا در تحمل و