لقمان قهرمانی

جنگل های زاگرس از لحاظ اقتصادی و اجتماعی دارای ارزش بالا بوده و کسب اطلاعات کمی، کیفی و ساختار جنگل دارای اهمیت بسیاری است. با هدف مطالعه بررسی ساختار افقی و عمودی جنگل های زاگرس شمالی و تعیین روش آماربردای مناسب جهت مطالعه ساختار این جنگل ها، جنگل سامان عرفی روستای بلکه در بخش آرمرده شهرستان بانه انتخاب شد. قسمتی از جنگل به مساحت 40 هکتار در ریز قطعه های 25×25 متر مورد آماربرداری صد در صد قرار گرفت. در هر قطعه نمونه موقعیت مکانی درختان نسبت به گوشه قطعه نمونه، گونه، قطر برابر سینه، ارتفاع، ارتفاع تاج، ارتفاع تنه و قطر بزرگ و کوچک تاج برداشت شد. داده های آماربرداری صد در صد در محیط برنامه (ARC map) ARC GIS وارد و نقشه پراکنش درختان بدست آمد. روش های آماربرداری تصادفی با 40، 50 و 60 قطعه نمونه 10 آری، سیستماتیک – تصادفی با قطعه های 5، 10 و20 آری، سیستماتیک – تصادفی با قطعه های مستطیل شکل50×10 و 50×20 متری و خط نمونه 50 متری در شبکه آماربرداری 100×100 جهت مطالعه ساختار جنگل انتخاب شدند. داده های مشخصه های قطر برابر سینه، سطح مقطع برابر سینه، ارتفاع کل و تاج و سطح تاج درختان در روش های مختلف نمونه برداری با داده های آماربرداری صد در صد مقایسه شدند. از معیار T) ×%E2) برای مقایسه روش های آماری استفاده شد. ساختار افقی و عمودی جنگل با نرم آفزار SVS در قطعه 100×100 متر و 600×60 متر نمایش داده شد. ساختار افقی جنگل یا پراکنش مکانی درختان با نرم افزار Ecological Methodology با روش های قطعه نمونه ای و فاصله ای به وسیله شاخص های نسبت واریانس به میانگین، موریسیتا و موریسیتای استاندارد شده بررسی شد. اشکوب بندی درختان براساس ارتفاع درختان و طبقه بندی تجربی به اشکوب تحتانی (کمتر از 5 متر ارتفاع)، میانی (9 – 5 متر ارتفاع) و فوقانی (بیشتر از 9 متر ارتفاع) تقسیم بندی شدند. نتایج نشان داد که با توجه به معیار T) ×%E2) جهت مطالعه مشخصه قطر برابر سینه روش نمونه برداری خط نمونه 50 متری با مقدار (29222) پیشنهاد شد. جهت مطالعه مشخصه های سطح مقطع برابر سینه، ارتفاع، ارتفاع تاج و سطح تاج با توجه به معیار T) ×%E2) به ترتیب با مقدارهای(40884، 6048، 6668 و 30618) روش نمونه برداری سیستماتیک – تصادفی با قطعه های 5 آری در شبکه آماربرداری 100×100 پیشنهاد می شود. نتایج نمایش ساختار جنگل و وضعیت میانگی