لقمان قهرمانی

خشکه دار به درختانی اطلاق می شود که در نتیجه خذف طبیعی درختان با افزایش سن آنها و یا بیماری ها خشک می شوند. فرایند کاهش طبیعی تعداد درختان با افزایش سن توسط محقیقن مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است(. G.F. Morozov - G.R. Eitingen- V.N. Soukachev - N.S. Nesterov -M.E. Tkachenko - V.G. Nesterov - I.S. Melekhov - V.P. Timofeev). محدودیت مواد غذایی و منابع زیستی، رقابت بین درختان، نامتجانس بودن جوامع درختی از نظر ژنتیکی، ناهمسال بودن توده، پراکنش گروهی درختان و ناهمگون بودن شرایط خاکی از عوامل اصلی ایجاد خشکه دار هستند .در این تحقیق از داده های 14 قطعه نمونه دائمی 0.25 هکتاری پیاده شده در توده های کاج جنگل آموزشی-پژوهشی دانشگاه دولتی جنگل مسکو و همچنین 7 قطعه نمونه 0.25 هکتاری پیاده شده در توده های کاج جنگل آموزشی-پژوهشی دانشگاه تیمیر یازف مسکو استفاده شده است. کارهای صحرایی شامل احیاء قطعات نمونه، آماربرداری و برداشت اطلاعات در سال 2004 انجام شد .داده های قطعات نمونه دائمی امکان تعیین تغییرات تعداد درختان زنده و حجم کلی خشکه دار را مقدور می سازند. حال آنکه با اتکاء بر این داده ها تعیین توزیع خشکه دار در طبقات قطری امکان پذیر نیست. در این تحقیق برای تعیین درختان مرده و پراکنش آنها به روش زیر عمل کردیم: ابتدا بر اساس داده های حاصله از برداشت قطعات نمونه پراکنش درختان را در طبقات قطری طبیعی در توده های مورد بررسی در دامنه سنی 40 تا 100 سال تعیین کردیم. بعد از تعیین روابط رگرسیونی منعکس کننده روابط بین تعداد درختان به درصد و سن برای طبقات قطری مختلف تعداد درختان برای این طبقات یکنواخت گردید. بدین ترتیب پراکنش درختان زنده در طبقات قطری طبیعی در سنین مختلف تعیین گردید. بعد از آن پراکنش تئوری درختان را در طبقات قطری مختلف و در سنین مختلف بدست آوردیم. با کسر نمودن تعداد درختان در طبقات قطری هم نام در سنین مختلف تعداد درختان خشک شده هر طبقه را در طول پریود تعیین کردیم. با استفاده از جداول حجم، حجم درختان خشک شده در هر طبقه قطری تعیین گردید. نتایج بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که فرایند کاهش طبیعی تعداد درختان در توده های کاج اگر چه در تمام طبقات قطری اتفاق می افتد، ولی این فرایند در طبقات قطری پایین تر از متوسط قطر توده شدیدتر است.در تودههای مورد بررسی با افزایش سن توده متوسط