رویکرد آموزشی، روشی برای نگریستن به آموزش و یادگیری، و زیربنای هر رویکرد آموزشی، دیدگاه نظری در خصوص ماهیت آموزش و چگونگی یادگیری در محیطهای آموزشی متنوع است. هر رویکردی به ایجاد روشهایی منجر میشود که فعالیتها و تکنیکهای کلاس درس برای کمک به یادگیری را شکل میدهد. آموزش ضمن خدمت معلمان، یک فعالیت حرفهای و شخصی به منظور ارتقای کارایی، توانایی، دانش و انگیزه در فرایند زندگی حرفهای می باشد و به دنبال آن است که محیطهای مستعد و موثری را برای توسعه اثربخشی معلمان در کلاس درس ایجاد نماید. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ویژگیهای نظام تربیت معلم با تأکید بر رویکردهای آموزشی و آموزش ضمن خدمت معلمان در فنلاند، انگلستان، ژاپن و ایران است. بازتعریف و بهبود رویکردهای آموزشی و سازوکارهای آموزش های ضمن خدمت در آموزش معلمان، نیازمند نیازسنجی و استفاده از تجارب دیگر کشورها است. اگر هدف پژوهشهای تطبیقی، شناسایی شباهتها و تفاوتها بین موجودیت های اجتماعی است، با توجه به تسلط زبان علمی در نهادهای آموزشی متناسب با تعییرات دانش و فنآوری در بستر جهانی سازی، فهم و استفاده از ظرفیتهای مفید دیگر کشورها در تعریف و به کارگیری رویکردهای آموزشی متنوع و کیفی کردن آموزشهای ضمن خدمت ضروری است. روش انجام این پژوهش، تطبیقی است که با رویکرد کیفی و با استفاده از الگوی چهار مرحله ای بردی انجام شده است. برای گردآوری داده ها از اسناد و مدارک علمی موجود و همچنین نتایج گزارشهای منتشر شده در خصوص نظام تربیت معلم در چهار کشور مذکور استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که از نظر شباهت، در چهار کشور مذکور، دورههای آموزشی و کارورزی تعریف شده است. رویکردهای آموزشی در کشور فنلاند، ژاپن و انگلستان متنوع، پژوهش محور، متناسب با گفتمانهای علمی و فنآوری، و تغییرات اجتماعی روز جوامع است و در ایران، آموزش محور است. هدف از آموزش ضمن خدمت معلمان در چهار کشور مورد مطالعه، رشد و توسعه حرفهای مداوم معلمان است. در کشور فنلاند، انگلستان و ژاپن این آموزشها برگرفته از نیاز واقعی جامعه معلمان، متناسب با ضروریات فردی، سازمانی، و اولویتهای علمی و آموزشی است. در ایران بیشتر بر موضوعات ارزشی و تربیتی تاکید میشود.
