پژوهش حاضر با لحاظ نمودن سهم و جایگاه بالای رسانه های اجتماعی مجازی در مصرف فراغتی و فرهنگی جوانان، و ابتنای رسانه های مذکور بر ارتباطات افقی، چندلایه ای و شبکه ای، به بررسی اثرات و پیامدهای شبکه اجتماعی فیسبوک بر سرمایه اجتماعی جوانان پرداخته است. در بخش نظری بر اساس نتایج به دست آمده از رویکردهای نظری و مرور منابع تجربی موجود چارچوب مفهومی تنظیم و در قالب آن فرضیه های تحقیق مطرح شده است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و در مورد 300 نفر از جوانان شهر پیرانشهر انجام گرفته است. بر مبنای یافته های توصیفی، میانگین عضویت در شبکه اجتماعی فیسبوک،4سال بوده و جوانان به طور متوسط بیش از 3 ساعت از وقت خود را در شبانه روز در فیسبوک سپری می کنند. بیشترین انگیزه حضور جوانان در فیسبوک، ماهیت فراغتی و هویت بخشی دارد و میل به کنش متقابل و آگاهی بخشی در مراتب بعدی قرارگرفته اند. یافته های تبیینی بر تأثیرپذیری مستقیم سرمایه اجتماعی کاربران از شبکه اجتماعی فیسبوک دلالت دارد. با این وصف، شدت و نوع اثرگذاری آن بر سطوح و ابعاد سرمایه اجتماعی یکسان نیست. برای نمونه، مشارکت سیاسی و روابط رسمی- نهادی کاربران جوان تحت تأثیر این فضا تضعیف شده است. علاوه بر این، با افزایش زمان استفاده جوانان از فیسبوک، گستره تعاملات کاهش می یابد. این مسأله مؤید ماهیت پیچیده شبکه اجتماعی فیس بوک بوده که نمی توان ابعاد، آثار و پیامدهای آن را یکسان گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که سرمایه اجتماعی جوانان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای سن، انگیزه های استفاده از فیسبوک، منزلت اقتصادی- اجتماعی، مدت زمان عضویت و میزان استفاده از فیسبوک مرتبط است. متغیرهای مذبور،50 درصد از تغییرات سرمایه اجتماعی جوانان را تبیین می کنند.
