1404/09/14
جمال سلیمی

جمال سلیمی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
شاخص H:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
اسکولار:
پست الکترونیکی: j.salimi [at] uok.ac.ir
اسکاپوس: مشاهده
تلفن:
ریسرچ گیت:

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل کیفی ادراکات اعضای هیئت علمی از دانشگاه خلاق: راهی به سوی نوآوری آموزشی
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
دانشگاه خلاق؛ اعضای هیئت علمی؛ گراندد تئوری سا‌خت‌گرا؛ آموزش عالی
سال 1404
مجله پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
شناسه DOI
پژوهشگران علی امینی باغ ، جمال سلیمی

چکیده

در دنیای امروز، مفهوم دانشگاه خلاق به عنوان یک الگوی نوین آموزشی و پژوهشی در حال شکل‌گیری است که به دنبال ارتقاء خلاقیت، نوآوری و همکاری میان اعضای هیئت علمی و دانشجویان می‌باشد. این نوع دانشگاه‌ها با هدف پاسخگویی به چالش‌های پیچیده اجتماعی و اقتصادی، سعی در ایجاد محیطی پویا و الهام‌بخش دارند. در این راستا، ادراک اعضای هیئت علمی از مفهوم دانشگاه خلاق می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری و توسعه این الگو ایفا کند. مطالعه حاضر ادراک اعضای هیئت علمی از مفهوم دانشگاه خلاق را مورد واکاوی قرار داده است. رویکرد تحقیق کیفی و به طور خاص از راهبرد گراندد تئوری ساخت‌گرایی چارمز استفاده گردید. مشارکت‌کنندگان تحقیق، استادان دانشگاه کردستان شهر سنندج در چندین رشته‌ی مختلف بودند. نمونه‌گیری به شیوه‌ی هدفمند انجام گردید. با رعایت حداکثر تنوع و تا اشباع نظری داده‌ها با 13 نفر از اعضای هیئت علمی، منشور مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته‌ (تلفنی، حضوری) و ارسال سؤالات به صورت مکتوب ادامه داشت. داده‌ها پس از پیاده‌سازی به شیوه کدگذاری سه مرحله‌ای (باز، کانونی و انتخابی) چارمز انجام گرفت. همچنین از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی MAXQDAv2020 جهت خروجی مقوله‌های محوری پژوهش نیز استفاده به عمل آمد. در ارتباط با سؤال اول پژوهش نتایج گویای آن بود که مؤلفه‌های دانشگاه خلاق می‌تواند شامل پویایی فرهنگی، نگرشِ تمدن‌ساز،گفتمانِ عقل‌گرا و منطق‌گرا، ظرفیت‌ساز آرزومندی، نشاط علمی و خودتنظیمی و خودراهبری باشد. همچنین در ارتباط با سؤال دوم پژوهش یافته‌ها نشان داد که راهبردهای توانمندسازی دانشگاه خلاق شامل بایستگیِ کارکردی عاملیت، عضویت‌یافتن در جامعه بین‌المللی، انجام تمرین مدنیت و گفت‌وگو، ارجحیت کنشگری بر نظاره‌گری، تقویت حیات‌مندی دانشگاه، مجهز کردن به چرخه دانش می‌باشد. در نتیجه اهمیت ایجاد فرهنگی پویا و حمایت از کنشگری فعال در دانشگاه‌ها برای دستیابی به خلاقیت و نوآوری مورد تأکید و باید مورد توجه قرار بگیرد. باید اذعان داشت که تحقق دانشگاه خلاق مستلزم ترکیبی از مؤلفه‌های درونی (فرهنگ، نگرش، …) و راهبردهای بیرونی (مشارکت جهانی، گفت‌وگو، …) است.