هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی تأثیر افزودن سطوح مختلف آدنوزین تری فسفات برون سلولی قبل از انجماد بر ویژگی های حیاتی اسپرم اپیدیدیمی گوسفند پس از یخ گشایی بود. در این مطالعه از 18 عدد بیضه ی گوسفند تازه کشتار شده استفاده شد. پس از افزودن سطوح مختلف آدنوزین تری فسفات (0 (کنترل) ، 2، 2.5 و 3 میلی مولار) به رقیق کننده تریس-زرده تخم مرغ، نمونه ها در پایوت های 0.5 میلی لیتری در بخار ازت مایع منجمد و در ازت مایع نگهداری شدند. پس از یخ گشایی نمونه های اسپرم، پارامترهای جنبایی و تحرک پیشرونده با استفاده از سیتستم آنالیز کامپیوتری منی (CASA)، و همچنین زنده مانی، یکپارچگی غشای پلاسما و سلامت آکروزوم به ترتیب با رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین، محلول هیپوسموتیک و فرمالین سیترات ارزیابی گردید. افزودن سطوح مختلف آدنوزین تری فسفات برون سلولی پارامترهای جنبایی و زنده مانی را بصورت خطی (P<0.001) و سلامت غشاء (P<0.013) را بصورت درجه دوم افزایش داد. همچنین سطوح 5/2 و 3 میلی مولار نسبت به سطح 2 میلی مولار و گروه شاهد برای زنده مانی و همچنین سطح 5/2 میلی مولار برای سلامت غشاء نسبت به سایر سطوح و گروه شاهد افزایش معنی داری مشاهده گردید (P<0.05) . در مقابل هیچ اختلاف معنی داری در بین سطوح افزوده شده ی آدنوزین تری فسفات برون سلولی و در مقایسه با گروه شاهد برای پارامترهای تحرک پیش رونده و سلامت آکروزوم مشاهده نشد (P<0.05) . بطور کلی نتایج این آزمایش نشان دهنده ی آن است که استفاده از آدنوزین تری فسفات برون سلولی در رقیق کننده می تواند کیفیت اسپرم گوسفند را پس از انجماد بهبود دهد.