مقدمه: مطالعات گذشته تغییرات گیرنده های NMDA را در فرایند تحمل و وابستگی به مورفین نشان داده اند. هدف: با توجه به نقش برجسته گلوتامات و گیرنده هایش از جمله گیرنده های NMDA در نواحی مزوکورتیکولیمبیک در اعتیاد اوپیوئیدی، در این مطالعه نقش این گیرنده ها در نواحی پیش پیشانی و استریاتوم مغز رت بررسی شد. در راستای این هدف، پس از القای تحمل به مورفین در رت های نر نژاد ویستار، تغییرات سطح بیان mRNA ی ژن NR1 که زیرواحد پایه گیرنده های NMDA است، توسط RT-PCR نیمه کمی در نواحی پیش پیشانی و استریاتوم مغز رت در زمان های مختلف پس از ترک مورفین بررسی شد. مواد و روشها: جهت القای وابستگی به مورفین، 7 روز متوالی دوز mg/kg10 مورفین به رت ها تزریق شد و با تست صفحه داغ، ایجاد تحمل به مورفین با بررسی خاصیت ضد دردی تایید گردید. استخراج نواحی مغزی در گروه های آزمایشی مختلف در زمانهای 1، 3، 7، 14 و 21 روز پس از آخرین تزریق مکرر مورفین و در گروه کنترل نیز 1 روز پس از آخرین تزریق 7 روزه ی سالین (ml/kg1) انجام شد و سپس بیان ژن NR1 در سطح mRNA بررسی گردید. نتیجه تحقیق: بیان mRNA ی ژن NR1 در فاصله 1 روز پس از آخرین تزریق مکرر مورفین در ناحیه استریاتوم افزایش معنی دار و در ناحیه پیش پیشانی کاهش معنی دار نشان داد. در فواصل 3، 7، 14 و 21 روز پس از آخرین تزریق مکرر مورفین نیز، سطح بیان ژن در هر دو ناحیه تفاوت معنی داری با گروه کنترل نشان نداد و به عبارت دیگر بیان ژن تقریباً به حالت پایه بازگشت.
