هدف: پژوهش حاضر با هدف توصیف رهبری رهایی بخش در مدیریت مدرسه از نگاه و برداشت مدیران مدارس مورد توجه قرار گرفت. فرایند این توصیف بیانگر نقش رهایی بخشی مدیران مدارس در جامعه اخلاقی مدرسه و بهتبع اجتماع انسانی خواهد بود؛ ازاینرو تحقق هدف یاد شده در سه بخش چرایی، چگونگی و در نهایت چیستی مدیریت مدرسه در سبک رهبری رهاییبخش مورد کاوش و تحقیق از دیدگاه مدیران مدارس قرار گرفت. زیرا با چرایی به آسیبشناسی مسائل حاضر در رهبری مدارس به کشف و تحقیق راهحلهای آن در بحث چگونگی رهبری موردنظر قلم خواهد زد که در نهایت با پیوند این دو زاویه از دید مدیریت مدرسه به توصیف حقیقت رهبری رهاییبخش در رهبری مدرسه پرداخته شد. مواد و روشها: ازاینرو روش و شیوه تحلیل اطلاعات از طریق انجام مصاحبههای نیمهساختارمند باتوجهبه رویکرد پژوهشی پدیدارشناسی توصیفی و با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون آترید – استرلینگ پیگیری شد. اهمیت این موضوع از تحقیق به روش تحقیق مناسب و جامع همچون پدیدارشناسی جهت احصا حقیقت واقعی رهایی بخشی رهبری مدرسه توسط مدیریت آن است.گامهای چنین تحلیل مضمونی در سه مرحله اصلی مورد اقدام قرار گرفت؛ مرحله نخست تحلیل (تجزیه متن)؛ مرحلۀ دوّم تحلیل (کاوش در متن)؛ مرحلۀ سوّم (ادغام و اکتشاف) انجام شد و مشارکتکنندگان، مدیران مدارس در نواحی مختلف شهر مشهد به تعداد 27 نفر بودند و بهصورت هدفمند انتخاب شدند تا یافتههای تحقیق از اعتبار لازم جهت تحقق هدف حاضر برخوردار باشد و جهت اعتباریابی یافتهها از چهار معیار ارزیابی باورپذیری ، اطمینان پذیری ، انتقال پذیری و تایید پذیری استفاده شد. بحث و نتیجهگیری: یافتههای پژوهش در 77 کد اوّلیه، 45مضمون پایه، 15 مضمون سازماندهنده و درنهایت 5 مضمون فراگیر نمایه شد که دربردارنده نتایج قابل تاملی برای پژوهشگران و صاحبنظران رشته مدیریت آموزشی است؛ مدیران مدارس همیشه در تضاد نقش بین انتظارات سازمانی و اجتماعی قرار دارند با این توصیف که در تلاش برای حل چالش مهندسی یا به عبارتی فناوری اخلاقی در سازمان مدرسه به سبک رهبری رهایی بخش متمایل شدهاند به این صورت که سعادت و رفاه انسان در جامعه با اهرم اجتماعی مانند مدرسه قلم و رقم زده خواهد شد در این خصوص مدیران رهایی بخش در سه بُعد به رهبری مدرسه با محوریت فوق و در نهایت توصیف این سبک میپردازند؛ ابتدا بُعد چرایی با مضمون فراگیر مهندسی اخلاقی؛ دوم، بُعد چگونگی با مضامین فراگیر رهبری جمعی و رهبری متعالی زنان و در نهایت بُعد چیستی با مضامین فراگیری مانند قطب نما اخلاقی و ابلاغ انسانی نشان داده شد. ضمن آن که این ابعاد به به بازنمایی تجارب مدیران رهایی بخش در مدرسه پرداخت پیام آور رشد و پویایی رشته مدیریت آموزشی در ایران نیز است. زیرا در گام نخست، وجود و اهمیت چنین تجاربی در حوزه مطالعاتی مدیریت آموزشی بیانگر تکامل سبکهای مدیریت و رهبری آموزشی از گذشته تا اکنون است و در جایگاه خود افزون بر توصیف نقش و اهمیت رهبری رهایی بخش مدرسه به آسیبهای مدیریت جزم گرایی برخی مدارس نیز پرداخت و در زاویه دیگر نیز موجب انباشت دانش نظری در حوزه مطالعات مدیریت آموزشی ایران خواهد شد.
