جدا سازی یکی از فرآیند های مهم در عملیات پس از برداشت محصولات کشاورزی می باشد. یافتن روش هایی برای کاهش تلفات و جدا سازی بهتر تخم کدو از چالش های مهم در این زمینه است. هدف از تحقیق حاضر مدل سازی و بهینه سازی عملکرد دستگاه جداکننده تخم کدوی آجیلی است. آزمایش ها با استفاده از روش سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی انجام شدند. نتایج نشان داد پارامترهای قطر چرخ دنده محور در واحد جداکننده پوسته، عرض لاستیک های ساینده و سرعت دورانی محور توان دهی در سطح احتمال 1% و نرخ تغذیه در سطح احتمال 5% بر درصد افت و درصد تمیزی تخم کدو اثر معنی داری داشتند. مدل های رگرسیونی درجه دوم به منظور پیش بینی متغیر های پاسخ ارائه شد. مقادیر بهینه برای متغیر های زمان پس از برداشت، قطر چرخ دنده، عرض لاستیک های ساینده، نرخ تغذیه و سرعت محور توان دهی به ترتیب برابر با 3 روز، 184 میلی متر، 9/12 سانتی متر، 337/18 تن در ساعت و 450 دور در دقیقه به دست آمد.
