هیمن شهابی

زمین لغزش ها از بلایای طبیعی هستند که سالانه خسارت های مالی و جانی زیادی را در کشور ایجاد می کنند. شناخت مناطق پرخطر می تواند در کاهش خسارت ها و تصمیم گیری در زمینۀ سیاست های توسعۀ اراضی مؤثر باشد. هدف این پژوهش، پیش بینی مکانی خطر زمین لغزش در محدودۀ جادۀ ارتباطی سنندج-کامیاران در استان کردستان است. در این تحقیق، پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از الگوریتم های پیشرفتۀ داده کاوی از قبیل مدل تابع شواهد قطعی (EBF) و شواهد وزنی (WOE) انجام گرفت. ابتدا 79 زمین لغزش با استفاده از پیمایش میدانی شناسایی شد. سپس این نقاط به طور تصادفی به منظور تهیۀ مدل و اعتبارسنجی به ترتیب به دو گروه آموزش (70 درصد، 55 نقطه) و اعتبارسنجی (30 درصد، 24 نقطه) تقسیم شدند. در این پژوهش، با توجه به تحقیقات قبلی و شرایط منطقه، چهارده عامل مؤثر در وقوع زمین لغزش ها شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، کاربری اراضی، جنس خاک، انحنای شیب، لیتولوژی، شاخص تفرق پوشش گیاهی ((NDVI، شاخص توان آبراهه (SPI) و شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI) برای پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش در نظر گرفته شدند. همچنین در این پژوهش با استفاده از منحنی ویژگی عملگر نسبی (ROC)، عملکرد هر دو مدل بررسی شد.نتایج تحلیل منحنی ویژگی عملگر نسبی نشان داد که مدل های WoE و EBF به ترتیب دارای مقدار AUC 89/0 و 79/0 هستند؛ بنابراین مدل WoE نسبت به EBF دارای بیشترین مقدار AUC بوده و بهترین مدل برای پیش بینی مکانی خطر زمین لغزش در منطقۀ پژوهش است. افزون بر آن، نتایج نشان داد که الگوریتم های پیشرفتۀ داده کاوی بنا به ساختار خود از دقت کافی در پیش بینی مکانی زمین لغزش در منطقۀ پژوهش برخوردارند.