1403/02/13
حامد جنیدی جعفری

حامد جنیدی جعفری

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 57191892264
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
نشانی: سنندج- بلوار پاسداران- دانشگاه کردستان- دانشکده منابع طبیعی- گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی غنا و تنوع گونه ای مراتع آبیدر سنندج
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
تنوع زیستی، تولید، توپوگرافی، مرتع
سال 1397
پژوهشگران میلاد ساعدی(دانشجو)، پرویز کرمی(استاد راهنما)، حامد جنیدی جعفری(استاد مشاور)

چکیده

مرتع یک اکوسیستم طبیعی بوده که دربرگیرنده منابع ذخایر ژنتیکی متنوع از گونه های گیاهی است و بخش بزرگی از تنوع زیستی را در خود جای داده است. تنوع زیستی موجود در اکوسیستم مرتع به طور مستقیم تحت تأثیر ویژگی های رویشی و تنوع گونه های گیاهی آن قرار دارد که همواره متضمن پایداری این اکوسیستم در مقابل عوامل متغیر محیطی و زیستی است. در این تحقیق اثر ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت جغرافیایی بر تنوع، غنا و یکنواختی در مراتع آبیدر سنندج مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور 12 سایت همگن در نظر گرفته شد. پس از بازدید صحرایی و مشخص شدن سایت‎ های مورد مطالعه، نمونه گیری در هر سایت به صورت تصادفی- سیستماتیک انجام شد. در هر سایت چهار ترانسکت در جهت و عمود بر جهت شیب مستقر شد و در مجموع 120 پلات برداشت گردید. درصد تاج پوشش در مسیر ترانسکت ها و در داخل پلات ها برای محاسبه تنوع، غنا و یکنواختی تعیین شد. تنوع با شاخص های سیمپسون و شانون – وینر، غنای گونه ای با شاخص های مارگالف و منهنیک و یکنواختی گونه ای با شاخص شلدون برآورد شد. در هر سایت وضعیت مرتع از روش چهار فاکتوری و تولید مرتع از روش مضاعف برآورد گردید. برای تبیین ارتباط بین تنوع، غنا و یکنواختی با تولید، وضعیت مرتع و عوامل توپوگرافی از ضریب همبستگی پیرسون و برای مقایسه میانگین تنوع، غنا و یکنواختی سایت های مورد مطالعه از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد 57 گونه ی گیاهی و 46 جنس متعلق به 21 تیره گیاهی شناسایی در منطقه حضور دارند که بیشترین تعداد گونه های گیاهی موجود مربوط به تیره های Compositae، Leguminosae و Labiatae است. از لحاظ ترکیب گیاهی، علف گندمیان (45 درصد) گونه ها، پهن برگان علفی (42 درصد) گونه، بوته ای ها (11 درصد) گونه و درختچه ای ها (2 درصد) گونه را به خود اختصاص داده اند. ازنظر طول عمر (36 درصد) گونه یک ساله، (2 درصد) گونه دوساله و (62 درصد) گونه چندساله بوده اند. از مجموع کل گونه های شناسایی شده (36 درصد) گونه تروفیت، (14 درصد) گونه کاموفیت و (39 درصد) گونه همی کریپتوفیت بوده و از نظر درجه خوش خوراکی گیاهان کلاس I ، II و III به ترتیب 48، 15 و 37 درصد را به خود اختصاص دادند. از لحاظ فرم رویشی تشخیص داده شدند. همچنین نتایج نشان داد که بین تنوع، غنا و یکنواختی با تولید رابطه معنی داری وجود نداشت؛ همچنین بین ارتفاع و جهت با شاخص های تنوع، غنا و یکنواختی اختلاف معنی داری وجود نداشت اما با شیب اختلاف معنی داری داشتند.